Das Zahngold Reinjan Mulder’s Nieuws- en Advertentieblad

Uitnodiging voor de presentatie van Tim Krabbé’s ‘Vertraging’

Door Reinjan Mulder
AMSTERDAM, 23 juni 1995 – De schrijver Tim Krabbé ontving gisteren de prijs voor het beste spannende boek, de Gouden Strop, maar zelf vindt hij zijn winnende boek, Vertraging ‘op geen enkele manier een misdaadroman’. Ook misdaadauteur Tomas Ross vindt Tim Krabbé ‘veel te literair’ voor deze prijs.
Tim Krabbé heeft niet zo lang geleden wel een echte thriller gelezen, zegt hij me als ik hem een paar uur na de bekendmaking van zijn bekroning ontmoet in het café van Grand Hotel Americain: The Chill van Ross McDonald. Hij was in een zomerhuisje waar niets anders te lezen was en vond het een goed geschreven boek. Alleen in de ontknoping werd hij hevig teleurgesteld. Tim Krabbé: ‘Zo ontzettend flauw. Wat een verspilling van talent. De moeder van de verdachte bleek in werkelijkheid zijn minnares te zijn en de moorden te hebben gepleegd.’
Toch mag Tim Krabbé zich sinds gisteren thrillerschrijver noemen. Een jury onder voorzitterschap van Vrij Nederland-redacteur Diny van de Manakker heeft hem tot veler verrassing de Gouden Strop toegekend, de prijs (f 25.000) voor het beste spannende boek van het afgelopen jaar. In het juryrapport wordt zijn roman Vertraging zelfs ‘ongemeen spannend’ genoemd: ‘Het is niet als thriller geafficheerd, zelfs niet als literaire thriller, maar (meer…)

Door Reinjan Mulder
Recensie van: Frans de Rover, Harry Mulisch ontdekt. Over Harry Mulisch en De ontdekking van de hemel. Uitg. De Bezige Bij, 165 blz.
Harry Mulisch ontdekt, dat onlangs tegelijk met het honderdduizendste exemplaar van Mulisch’ roman De ontdekking van de hemel is uitgekomen, is het soort studie zoals er in Nederland veel meer geschreven zouden moeten worden. Frans de Rover, hoogleraar Nederlands aan de Vrije Universiteit in Berlijn en in 1987 gepromoveerd op het werk van Mulisch, behandelt in het aantrekkelijk vormgegeven boekje op een luchtige, aangename toon bijna alle onderwerpen die de geïnteresseerde lezer zou willen weten over het drie jaar geleden verschenen hoogtepunt in het werk van de schrijver. Hij wijst op de ontstaansgeschiedenis van het boek, gaat in op de eerste aanzetten, hij geeft de verhaallijn weer, hij legt verbindingen tussen de roman en de persoonlijke geschiedenis van de schrijver, hij scheidt de autobiografische van de niet autobiografische elementen, en het betoog mondt uit in een omschrijving van de thematiek (‘de idee’) van Mulisch, zoals die vooral in dit laatste boek naar voren komt. Iedereen die de dikke roman met een meer dan gebruikelijke belangstelling heeft gelezen, moet naar een dergelijk boekje verlangen, om eindelijk eens zijn eigen veronderstellingen te kunnen toetsen aan wat de vakman erover zegt.
Dat wil niet zeggen dat de manier waarop De Rover zich van zijn taak heeft gekweten, geen kritiek verdient. Daarvoor draagt Harry Mulisch ontdekt te veel de sporen van een haastklus. Zo doet De Rover krampachtig pogingen om (meer…)

Door Reinjan Mulder
AERDENHOUT, 15 MEI 1995. De Libris Literatuur Prijs 1995 die morgenavond tijdens een rechtstreekse televisieuitzending uit het Amstelhotel zal worden uitgereikt, kan door zes genomineerde schrijvers worden gewonnen. Maar volgens één van hen is er nu al één gedoodverfde verliezer. Volgens Renate Dorrestein (41) heeft zij absoluut geen kans vannacht naar huis te gaan met de honderdduizend gulden die aan de prijs is verbonden. ‘Deze jury heeft drie autobiografische boeken genomineerd, Indische duinen van Adriaan van Dis, Naar Merelbeke van Stefan Hertmans en Gesloten huis van Nicolaas Matsier. De jury tippelt dus op dat genre en zal één van deze drie laten winnen.’ Daar komt bij dat de jury er volgens Dorrestein plichtmatig op gelet zal hebben dat er één vrouw en één Belg bij de genomineerden zitten. ‘Alleen de andere vier zijn dus de echte auteurs.’ Dat zou betekenen dat ook Stefan Hertmans als kanshebber afvalt.
Wat Dorrestein echter definitief de zekerheid heeft gegeven dat zij vanavond geen enkele kans heeft om te winnen, is dat het volgens haar nog nooit is voorgekomen dat een geheel uit mannen bestaande jury de enige vrouw op een lijst van genomineerden laat winnen. ‘Ik sta er alleen maar bij omdat er een vrouw op moest.’ Ze verwijt het (eveneens geheel uit mannen bestaande) bestuur van de Stichting Libris Literatuur Prijs dan ook dat (meer…)

Door Reinjan Mulder
Recensie van: Allard Schröder, Raaf. Uitg. De Bezige Bij, 1995.  
Als op 21 juni 1964 in het Academisch Ziekenhuis van de stad A. de kleine Abel Raaf wordt geboren, ziet zijn moeder in een roes van penthotal en lachgas nog een tweede kind voor haar ogen verschijnen. Het is, zo denkt ze, haar schaduwkind: ‘bevallig als een plafondengel, met kuiltjes in de marsepeinen knieën en lichtjes in de porseleinen ogen, maar met lippen, zwart glanzend als pek.’
Het schaduwkind is in de ogen van de moeder de tegenvoeter van het kind dat ze zojuist op de wereld heeft gezet. Anders dan haar baby heeft het de geboorte niet aangedurfd. Het schaduwkind wil nooit kind worden. De wil om iets te bereiken, zo vindt het, is uiteindelijk de wortel van alle kwaad. Het kind stelt er zich mee tevreden een ongeboren engel te blijven in een andere, betere wereld.
Op de meer dan vierhonderd bladzijden die op deze openingsscene van de roman Raaf volgen, is te lezen hoe het later het wel geboren jongetje vergaat. Hij wil duidelijk wel iets willen. Maar ook hij wordt niet (meer…)

Door Reinjan Mulder
Recensie van: Leon de Winter, Serenade. Uitg. CPNB.
De naam Leon de Winter staat zo langzamerhand garant voor controverses. Er is bijna geen schrijver in Nederland die zoveel trouwe lezers heeft, maar er is ook bijna geen schrijver die bij elk boek zoveel kritiek moet incasseren. Zijn boekenweekgeschenk Serenade is in dit opzicht geen uitzondering. Nog voor het boekje in een oplage van 590.000 exemplaren in de boekhandel ligt, en nog voordat nog eens 170.000 eindexamenkandidaten het in het kader van ‘De vijftigste mei’ in hun schooltas mogen stoppen, zijn de discussies al weer losgebarsten. Nu omdat een aantal christelijke scholen heeft laten weten het boekje niet aan hun leerlingen uit te willen reiken omdat er te veel ‘seksuele uitvreterij’ in zou voorkomen.
Mij valt de seksuele component in Serenade eigenlijk nogal mee. Het grootste deel van het boek is zeer ingehouden van toon en de erotische passages (meer…)

Door Reinjan Mulder
‘Het is moeilijk als je iemand alleen nog maar in overleden toestand kunt herinneren,’ zegt de Engelse schrijver Blake Morrison. Daarom schreef hij En wanneer zag jij voor het laatst je vader?, een vader-en-zoonboek dat hij beslist geen roman wilde noemen. ‘Bij non-fictie denk je: Mijn God, dit gebeurt! Dat geeft een tekst een veel grotere, emotionelere lading.’
Een citaat uit zijn boek: ‘Sommige vrienden en tijdgenoten hebben ontroerende treurzangen geschreven over hun vader. Zelfs toen mijn vader nog kerngezond was, zat ik vaak dromend en tot tranen toe geroerd met deze gedichten in mijn hand, alsof ze voor mij waren bestemd, alsof ik ze zelf geschreven had. Ik wilde maar dat mijn vader opschoot en doodging, zodat ik ook bij de club kon. (-) Nu geeft hij me een aanleiding, en willen de gedichten (meer…)

Door Reinjan Mulder
Recensie van: Willem Frederik Hermans. Malle Hugo – Vermaningen en beschouwingen. Uitg. De Bezige Bij. 328 blz. 1994
Na zijn vertrek van de Groningse Universiteit in 1973 heeft W.F. Hermans, naar hij in zijn nieuwste bundel Malle Hugo laat weten, overal met kunstjes in zijn onderhoud moeten voorzien. ‘Ik ga met mijn pet rond als orgeldraaier of kermisklant om in leven te blijven,’ aldus Hermans. Hij heeft van de universiteit geen vervroegd pensioen gekregen, geen wachtgeld en geen gouden handdruk. Het enige dat hem bij zijn afscheid werd meegegeven was een ‘niet al te grote’ Groninger koek.
Hermans beschrijft zijn geruchtmakende vertrek uit Groningen, dat hem onder meer inspireerde tot zijn roman Onder professoren, gedetailleerd in een stuk met de titel ‘Taboes’. Dat is een zeer vreemd stuk. De titel is, naar ik aanneem (Hermans verzuimt helaas consequent bronnen en vindplaatsen te noemen), te danken aan (meer…)