Recensies van Harry Mulisch, J.L. Carr en Doeschka Meijsing – De leespaarden van de maand juni

Door onze mediaredactie

Doeschka Meijsing in De Revisor (foto Reinjan Mulder)

Doeschka Meijsing in De Revisor (foto Reinjan Mulder, 1975)

Veel oude bekenden dit keer bij de stukken in Das Zahngold die langer – en hopelijk ook beter – werden gelezen dan de rest. Met op de plaatsen 2 tot en met 5 stukken over dode Nederlandse schrijvers en één dode Brit: de Dordtse dichter Jan Eijkelboom, de Haarlemmers Harry Mulisch en Doeschka Meijsing en de Engelse  Booker-nominé J.L. Carr. Deze laatste is van de vier in Nederland waarschijnlijk het minst bekend maar het stuk over zijn roman Een maand op het land werd rond de verschijning van een nieuwe editie van het boek zoveel opgevraagd en bestudeerd, dat het meteen op de 5de plaats van de Leespaarden toptien belandde:
1. (-) Interview met Marli Huijer en Reinjan Mulder in De Morgen over Opnieuw Beginnen
2. (re) ‘Alles moet kloppen’ – In gesprek met (meer…)

Het vraagstuk van het vee – Objectief Neerijnen 4

In het kader van het project ‘Vereeuwigd Landschap’ van Het Geldersch Landschap (GLK) werkt Reinjan Mulder aan een nieuwe aflevering van zijn kunstproject ‘Objectief Beeld van Nederland’ (1974). Voor Das Zahngold brengt hij elke maand verslag uit. Klik hier voor een film over Objectief Neerijnen.  

Als ik de 1e Tieflaarseweg inloop zie ik de koeien al van ver staan

Als ik de 1e Tieflaarseweg inloop zie ik de koeien al van ver staan

Door Reinjan Mulder
Wat doe je met de koeien? Voor het eerst in mijn project ‘Objectief Beeld van Nederland 2014’ – en eigenlijk voor het eerst in het hele nu al veertig jaar lopende project – stuit ik op het vraagstuk van het vee. Inzet van mijn veertig jaar geleden gestarte project is een beeld van Nederland te geven, waaraan geen keuzes zijn voorafgegaan: keuzes op het gebied van traditie, belang, esthetiek of bereikbaarheid. Ik ga naar een vooraf vastgestelde plekken toe en leg meedogenloos, objectief vast hoe het er daar uitziet.
Maar toen ik vandaag de 12de plek van het nieuwe project naderde, een stuk land aan de 1ste Tieflaarsestraat in het Betuwse Neerijnen, waar zich het eerste kruispunt van de door mij uitgezette assen moest bevinden, zag ik al van verre grote aantallen koeien lopen. Jonge pinken, op de eerste begraasde wei, en daarachter zeker een stuk of twintig grotere (meer…)

Terug naar Dovercourt

Drie jaar nadat het huis van zijn familie in Dovercourt is verkocht reist Reinjan Mulder terug naar het vervallen badplaatsje aan de Engelse Oostkust – om tevreden te constateren dat er niets is veranderd. Maar het winkeltje op de Ha’penny Pier verkoopt nu ansichtkaarten van zijn vader. 
Door Reinjan Mulder

Lichtschip aan de Ha'penny Pier in Harwich

Lichtschip aan de Ha’penny Pier in Harwich

Het huis staat er nog. Dat kon ook moeilijk anders. Een robuuste, niet zo mooie flat van drie verdiepingen met stevige, stalen ramen van dubbeldik glas, waarin wij bijna veertig jaar lang een ‘maisonnette’ met uitzicht op zee hadden. Mijn vader was er een paar jaar voor zijn pensioen een keer bij toeval langs gelopen over de boulevard, en toen hij het huis te koop zag staan voor een bedrag waarvoor je in Nederland toen amper een middenklasse-auto kocht, had hij meteen een bezichtig aangevraagd. En toen hij daarna eenmaal met de flamboyante makelaar de bovenverdieping had betreden, was hij verkocht geweest. Door de glazen schuifdeuren over de hele breedte van de flat zag hij een onafzienbare, blauwgroene zee voor zich liggen, met overal waar je kijken kon schepen, scheepjes en zeilbootjes…
En dát uitzicht kon híj kopen!
Het huis ligt ook nog altijd hoog op de ‘cliff’, ooit een vooruitstekende krijtrots, op de hoek van Cliff Road en de Marine Parade en een van de hoogste punten van heel Dovercourt. De bovenste verdieping steekt zeker veertig meter boven de zee uit, waardoor je altijd wel ergens schepen zag, was het niet in de baai of voor de kust, dan was het wel wat verder weg, op de Noordzee. Zelfs als ze nog uren varen van (meer…)

Een maand van Betuwse schilders – De leespaarden van mei

(Ingezonden mededeling)

(Ingezonden mededeling)

IMPORTANT For the auction in june of PIET MULDER’s paintings please click here. 

Door onze mediaredactie
In de aanloop naar de veiling van het nagelaten werk van Piet Mulder op 16 juni 2014 merkt Das Zahngold, mede door links van het Notarishuis Arnhem, een sterk groeiende belangstelling voor twee grote, geïllustreerde artikelen over de in 2001 overleden Betuwse schilder. Het Engelstalige stuk over zijn ‘Engelse jaren‘ werd in mei meer dan 600 keer opgevraagd en het Nederlandse stuk van Sandra van Beek 130 keer. Genoeg om beide stukken nu een hogere plaats (2 en 9) in de rubriek ‘Meest gelezen’ (d.w.z. sinds maart 2013) te bezorgen.

Langer gelezen werd er in mei echter in enkele nog altijd populaire recensies van Nederlandse literatuur: van Lulu Wang’s debuutroman Het Lelietheater (2), Doeschka Meijsing’s coming of age hit Robinson (6) en Leon de Winter’s Supertex. Het is weer de tijd van (meer…)

Een boottochtje met de dochters van Nescio: ‘Pappie hield van kijken, kijken, kijken…’

Nescio ohne Ende

Nescio ohne Ende

Reinjan Mulder herinnert zich hoe in 1996 tijdens een boottochtje over de Vecht het eerste exemplaar van Nescio’s ‘Verzameld Werk’ aan de toen nog levende dochters van de in 1961 overleden schrijver werd overhandigd. ‘Pappie had een moeilijk leven, maar door te kijken wist hij hoe hij zich van alles los kon maken.’
Door Reinjan Mulder

Ze waren uiteindelijk toch allemaal gekomen, de kinderen en kleinkinderen van de schrijver Nescio – voorzover ze tenminste nog in leven waren. ‘Moet het echt?’ hadden ze aan kleindochter Atie Blok-Boas, de voorzitter van het ‘ervenberaad’ gevraagd, toen ze hoorden dat er een boottochtje over de Vecht was georganiseerd om de verschijning van het Verzameld Werk te vieren.
‘Ja, het moet,’ had Atie gezegd – en achteraf had  (meer…)

Dorpsstraat 2a, Ons dorp – Objectief Neerijnen 3

Dorpsstraat 2a

Dorpsstraat 2a

Als vervolg op zijn kunstproject ‘Objectief beeld van Nederland’ (1974), kreeg Reinjan Mulder van het Geldersch Landschap opdracht een ‘objectief beeld’ van de gemeente Neerijnen te maken in het kader van hun kunstprogramma ‘Vereeuwigd Landschap’. Op 16 mei was de 3de opnamedag.
Door Reinjan Mulder
En wéér stuitte ik deze maand op een vrijwel onneembare hindernis bij het uitvoeren van Objectief Neerijnen, mijn vervolgproject van een ‘Objectief beeld van Nederland’. Veertig jaar geleden, in 1974, liet ik (meer…)

‘Ik zoek de zuiverheid in mezelf’ – Bij de vijftigste verjaardag van schrijver Oscar van den Boogaard

Door Reinjan Mulder 

Johan Polak: 'Ten eerste ben je bijzonder aantrekkelijk'

Johan Polak: ‘Ten eerste ben je bijzonder aantrekkelijk’, fotocollage (met dank aan Johan Vigeveno)

Op 30 mei wordt schrijver Oscar van den Boogaard vijftig jaar. En naar eigen zeggen viert hij dan meteen zijn 25-jarig schrijverschap – dat wil zeggen zijn 25-jarig ‘serieus schrijverschap’. Toch had hij pas met zijn vierde roman De heerlijkheid van Julia (1995) zijn eerste grote succes. Het boek werd genomineerd voor De Gouden Uil en de Librisprijs en werd al meteen veel beter verkocht  dan zijn eerdere werk.
Was De heerlijkheid van Julia daarmee ook een beter boek dan de rest? Ook wie het nu leest, kan niet ontkennen dat het een opmerkelijk sprankelend en vitaal boek is. Het heeft een duidelijke en goed doordachte thematiek die aansluit bij eerder werk van de schrijver, maar het is tegelijk beeldend en lyrisch, zodat zelfs de meest starre lezer er niet onbewogen onder zal blijven.
Oscar van den Boogaard had er zich, naar hij mij destijds vertelde, dan ook flink voor ‘uitgesloofd’: ‘Ik vond dat ik nu maar eens een heel lyrisch en poëtisch boek moest schrijven,’ zei hij toen ik hem in 1996 in zijn woonplaats Brussel opzocht, ‘en daar ben ik ver in gegaan. Ik heb gestrooid met metaforen en symbolen. Ik dacht: laat ik ze maar eens  (meer…)

Engeland tijdens de Eerste Wereldoorlog – Met de tantes van Eric de Kuyper in een Londens poppenhuis

Door Reinjan Mulder

Wat konden ze toen mooi uitgeven...

Wat konden ze toen mooi uitgeven…

Een sprookje dat echt is gebeurd. Zo noemde Eric de Kuyper de verzameling verhalen destijds die hij in zijn kindertijd van zijn moeder en tantes hoorde over hun noodgedwongen verblijf in het Londense Cannon Street Hotel. Tijdens de Eerste Wereldoorlog had de Britse regering sommige Belgen, onder wie zijn grootouders, daar tijdelijk een onderkomen aangeboden. Terwijl hun eigen land door de Duitsers werd bezet, konden ze zo toch een kleine bijdrage aan de Brits-Franse oorlogsinspanning leveren.
Het was een intrigerende tijd zoals die uit de verhalen van de tantes naar voren kwam. Eric de Kuyper had ze (meer…)

Een klassiek geworden debuut – Jona Oberski’s ‘Kinderjaren’ (1977)

Door Reinjan Mulder
jonaOver de recensie van Jona Oberski’s debuut Kinderjaren in NRC Handelsblad
UPDATE 2021- Hoeveel boeken heb ik in de loop van 25 jaar niet voor NRC Handelsblad gerecenseerd, die later weer totaal vergeten zijn? En hoeveel prachtige boeken heb ik in een latere fase van mijn leven, als uitgever, niet uitgebracht die ondanks mijn enthousiasme nooit een kassucces zijn geworden? Ja, ik heb zelfs nog aardig wat boeken gelezen die ik uiteindelijk besloot om toch niet uit te geven, en die daarna door niemand meer zijn uitgegeven maar desondanks altijd in mijn hoofd zijn blijven rondspoken, omdat ze geen verder leven in ons land vergund was en ik me daarover schuldig voelde.
Gelukkig ben ik aan de andere kant ook nog en paar keer al   (meer…)

Een maand vol oorlogsherinneringen, collaboratie en ondergang – de ‘Leespaarden’ van de maand april

Door onze mediaredactie

Mischa (l.) en Etty Hillesum

Mischa (l.) en Etty Hillesum

In de aanloop naar 4 en 5 mei is er bij Das Zahngold weer een toenemende belangstelling te merken voor de Tweede Wereldoorlog. Nieuwe toppers zijn nu twee stukken over de Betuwse NSB-schilder Jan van Anrooy, uit januari en april van dit jaar, waarschijnlijk extra gestimuleerd door het opiniestuk in de Volkskrant hierover. Beide stukken werden afgelopen maand meer dan honderd keer opgevraagd, en (gemiddeld) langer dan de meeste andere gelezen: 6:32 en 4:19 minuten.
Het langst werd in april echter april het hier al vaker gesignaleerde verhaal gelezen over de in de oorlog omgekomen broer van Etty Hillesum, de pianist Mischa Hillesum. Nadat dit vorige maand nipt op 2 eindigde, staat het nu bovenaan met een gemiddelde leestijd van 7:16 minuten.
Verder was er veel aandacht voor een nieuw verhaal over Hitler’s adelaarsnest op de Obersalzberg (6) en de (meer…)