Das Zahngold Reinjan Mulder’s Nieuws- en Advertentieblad

Door Reinjan Mulder
Het is een wel heel mooi, utopisch beeld, dat de grafisch vormgever Yorit Kluitman ons biedt in zijn magistrale boek Bicycle Landscape. Voor dit opvallend luxueus uitgevoerde fotoboek fietste hij jarenlang door Nederland, 85.788 kilometer maar liefst, met het vooropgezette idee in ten minste elke van de 388 gemeenten van ons land een foto te maken vanaf zijn (stilstaande) fiets. Uit de 10.008 foto’s die dat project opleverde, koos hij er uiteindelijk 600 uit, groot en klein, en daarmee stelde hij zijn boek samen.
Helemaal eerlijk deed Yorit Kluitman dat niet. In sommige gemeenten maakte hij veel meer foto’s dan in andere. Zo leverden de gemeenten Hellevoetsluis, Helmond, Hendrik-Ido-Ambacht, Hengelo en ’s Hertogenbosch – om ons tot de He-gemeenten te beperken – allemaal slechts één foto op die in het boek mocht, en werden de meer verstilde, schilderachtige gemeenten zoals Texel (6 maal), Hulst (7) Heeze-Leende (8), Ameland (9) en Schiermonnikoog (9) heel (meer…)

Door onze mediaredactie
Ook in oktober 2017 bleef het scootergeweld op de fietspaden Das Zahngold overheersen. De twee artikelen die hierover verschenen, uit 2017 en 2014, kregen respectievelijk 402 en 124 lezers, waarbij het eerste al meteen na publicatie 52 Facebook-likes kreeg. En toen moest het artikel van Reinjan Mulder uit Het Parool nog verschijnen…
Bij de stukken over andere onderwerpen ging de meeste aandacht naar Jan Wolkers’ relatie met J.M. Meulenhoff (195 lezers), rond de veelbesproken verschijning van Onno Blom’s Wolkers-biografie, naar het project Objectief Nederland (199) en de recente spin-off Objectief Oost (187), en naar chronobioloog Till Roenneberg, toen duidelijk werd dat de Nobelprijs naar zijn eminente vakgenoten ging (123).
Onder de goed gelezen recensies waren er dit keer veel van recente datum: allereerst van Alma Mathijsen’s Vergeet de meisjes (256 keer gelezen), en ook over Hanny Michaelis’ Oorlogsdagboek – 2 (121) en Max Pam’s Leviathan (77) werd vaak gelezen. Daarnaast was er afgelopen week veel belangstelling voor Reinjan Mulder’s recensie van Harry Mulisch’ De ontdekking van de hemel, die nu 25 jaar geleden (23-10-1992) in NRC Handelsblad verscheen (115 keer gelezen). Onkruid vergaat niet…

LEESPAARDEN
Langst gelezen werden afgelopen maand:
1. De teloorgang van uitgeverij Meulenhoff 2001-2011 (gemiddelde leestijd 10:51 minuten)
2. Ach, Gorodisje… Met vertaler Wim Hartog in het voetspoor van Konstantin Paustovski (10:08)
3. Nazikunst in het gemeentehuis? – de zaak Jan van Anrooy (9:29)
4. En weer was de oorlog in mijn leven – Bij de dood van Jan Montyn (1924-2015) (9:06)
5. Slachtoffer van (meer…)

In Het Parool verscheen vandaag een artikel van Reinjan Mulder, die zich afvraagt waarom Amsterdam zich niet van Het Koninkrijk afscheidt, nu de landelijke politiek de permanente aanslag van scooters op het fietsnetwerk weigert aan te pakken. Hieronder de tekst.

Wat zou er gebeuren als Amsterdam zich van Nederland zou afscheiden? Duizenden mensen op de Dam, en een burgemeester die president wordt en in die functie de eisen van Den Haag naast zich neerlegt? Voor het zover is, moet er nog heel wat gebeuren. Anders dan in Spanje lopen de belangen van onze hoofdstad en de rest van het land maar in beperkte mate uiteen. Daar komt bij dat Amsterdam al sinds jaar en dag de hoofdstad van Nederland is. Wat is nou een lichaam zonder hoofd, en wat een hoofd zonder lichaam?
Toch is er één terrein waarop nu al jaren een totaal wanbegrip bestaat tussen Amsterdamse politici van links tot rechts en tot de burgemeester en Den Haag: het fietsbeleid. Willen alle partijen in de Gemeenteraad zo snel mogelijk alle scooters van het fietspad weren, omdat alleen een fietsstad een leefbare infrastructuur garandeert, in Den Haag willen de politieke machten dat (meer…)

Fietsdemonstratie op de Dam

Door Reinjan Mulder
Vannacht droomde ik dat Amsterdam zich eenzijdig onafhankelijk had verklaard van Nederland. In navolging van Catalonië had de stad genoeg gekregen van het geneuzel op het Binnenhof dat er nu al jaren lang voor zorgt dat de half miljoen fietsers die de stad telt dag in dag uit bloot staan aan de dreiging slachtoffer te worden van snorscooters. We zouden het voortaan zelf oplossen.
Drieënhalf jaar geleden overkwam het mij zelf. Ik reed op het fietspad langs de Linnaeusstraat, stapvoets, omdat ik bij de zebra naar links af wilde slaan en achter me een (brom)fietser zag. Nog geen seconde later lag ik languit op de rand van de stoep, en lag mijn verfrommelde fiets minstens een meter verder. Ik was in volle vaart van achteren door een scooter geschept.
Er kwam een ambulance voorrijden en in het OLVG hoorde ik dat mijn enkel op twee plaatsen gebroken was, evenals mijn kuitbeen. Ik kon geen stap meer zetten.
De twee mannen die op de scooter hadden gezeten, waren flink tegen me tekeer gegaan, omdat ze een afspraak dreigden te missen en een van beide was meteen druk gaan bellen om (meer…)

The making of the 2016 exhibition Objective Netherlands in the Rijksmuseum Amsterdam, with curators Harm Stevens and Mattie Boom

In the summer of 2016 the Rijksmuseum Amsterdam showed ‘Objective Netherlands’, 208 vintage-prints Reinjan Mulder (1949) made in 1974, showing a completely new view of the Netherlands: ‘as objective as possible’.
In this article he remembers how he developed his ideas in the seventies, and how he completed his experiment with the help of the Dutch Ministry of Culture, the Dutch Art Council, and many farmers, busdrivers, fishermen and civilians.

IN 1972 I WROTE AN ARTICLE for the Dutch student weekly Propria Cures (PC) making a plea – still relevant – for portrait orientated films. In the visual arts, we had paintings with landscape orientation and portrait orientation, photographers often took square photos as well as images with landscape orientation and portrait orientation, but when filming moving reproductions of reality we  (meer…)

Door Reinjan Mulder

Twee Wolkers-herdrukken uit 2005 naast Peter van Zonneveld’s ‘Terug naar Leiden en Oegstgeest – fietsen en wandelen met Jan Wolkers’

[UPDATE 2019] – Morgen is het precies tien jaar geleden dan Jan Wolkers stierf. Met de vuistdikke, wetenschappelijke (!) biografie van Onno Blom wordt daaraan gelukkig op gepaste wijze aandacht besteed. Dr. Blom, van harte!
Waar ik zelf wel nieuwsgierig naar ben, is hoe Onno Blom de overstap van Jan Wolkers naar De Bezige Bij benadert. Laat ik daarom vertellen wat ik me van deze overstap herinner. En ook hoe ik in 2005 als redacteur van uitgeverij Meulenhoff op het nippertje een aanval van De Bezige Bij’s Robbert Ammerlaan op twee van onze grootste bestsellers Kort Amerikaans en Turks Fruit van Jan Wolkers wist af te slaan.
In het voorjaar van dat rampjaar kwam bij ons op de toch al vreselijk getergde uitgeverij een kort, zakelijk briefje binnen dat ik niet gauw zal vergeten. Het was geschreven door de toenmalige Bezige Bij-directeur Robbert Ammerlaan. Jan Wolkers, zo schreef Ammerlaan ons, had hem laten weten graag al zijn boeken bij De Bezige Bij te willen onderbrengen, dus ook zijn oudere boeken, die tot dan toe in het fonds van J.M. Meulenhoff zaten. En het pikante was dat Jan Wolkers aan hem, Robbert Ammerlaan, zou hebben gevraagd om die overgang met ons in orde te maken.
Wat te doen? Jan Wolkers was na de uittocht van auteurs onder Annette Portegies en Mai Spijkers (meer…)

‘Zo moet Picasso zich gevoeld hebben. toen hij zag dat ook anderen kubistisch gingen schilderen.’

Afgelopen donderdag werd in het Stadsloket, het voormalige Stadsdeelkantoor van Amsterdam Oost, de tentoonstelling ‘Objectief Oost’ geopend, 128 bijzondere foto’s van Oost. De foto’s zijn door 14 amateur fotografen gemaakt, exact op de 32 kruispunten van een grof raster dat over het stadsdeel was gelegd, naar een idee dat Reinjan Mulder in 1974 ontwikkelde. Bij de opening zei Reinjan Mulder onder meer:

‘U zult het misschien niet beseffen, maar deze dag is voor mij een heel bijzondere dag. Ik heb in mijn leven veel verschillende hoedanigheden gehad, en één van die hoedanigheden was beeldend kunstenaar, maar in die functie heb ik vandaag eindelijk een belangrijke mijlpaal bereikt. In het leven van de beeldend kunstenaar zijn, als het meezit, drie hoogtepunten aan te wijzen. Het eerste hoogtepunt is als hij of zij wordt opgenomen in een gezaghebbend overzichtswerk. Mij overkwam dat tot mijn genoegen een aantal jaar geleden, toen vijf foto’s van mij werden opgenomen in het schitterende historische overzicht Modern Times – Photography in the 20the Century van Mattie Boom en Hans Rooseboom.
De tweede mijlpaal is als je een expositie krijgt in een vooraanstaand nationaal museum. Dat overkwam mij vorig jaar met (meer…)

Door Reinjan Mulder
Recensie van: Alma Mathijsen, Vergeet de meisjes. Uitg. De Bezige Bij, 224 blz. Prijs €19,99
Op de laatste bladzijde van Alma Mathijsens roman Vergeet de meisjes staat het adres van een website: www.iriskouwenaar.nl Zoek hem maar eens op. Het is niet de website van de auteur van het boek, al heeft ze hem waarschijnlijk wel in elkaar gezet. Het is niet de website van haar uitgeverij. Het is de website over een van haar hoofdpersonen. Of nee, over die ene, mysterieuze hoofdpersoon: Iris Kouwenaar.
Zelf klikte ik het adres pas aan, toen ik het boek uit had. Toch nog maar even kijken, dacht ik, wat dat opleverde na 216 bladzijden tekst.
Nou, meer dan verwacht. Geen reclameteksten voor het boek dit keer, geen lijst van inmiddels verschenen recensies en interviews, maar een systematisch overzicht van de belangrijkste feiten uit het leven van Iris Kouwenaar (Voorhorst, 1978), inclusief de mogelijkheid om (meer…)

Door onze mediaredactie
Nu de Tweede Kamer zich de komende tijd opnieuw moet buigen over het voorstel om snorscooters  van het fietspad te weren, was er op Das Zahngold de afgelopen dagen veel belangstelling te merken  voor het anti-scooter pleidooi dat Reinjan Mulder drie jaar geleden in NRC Handelsblad publiceerde. Vooruitlopend op de petitie die dinsdag a.s. aan de vaste kamercommissie wordt aangeboden namen afgelopen weekend meer dan honderd (fietsende?) lezers kennis van zijn argumenten.
Een stuk dat de afgelopen tijd nog meer lezers trok, was de necrologie van AP-uitgever Theo Sontrop. Deze kreeg in twee weken tijd 723 lezers, bijna evenveel als het nog altijd populaire stuk over de tragische teloorgang van uitgeverij Meulenhoff in de jaren 2001-2011 in twee maanden (827).
Van de andere veel gelezen nieuwe stukken moeten in ieder geval de recensies van Max Pam’s roman Leviathan (332 lezers) en (meer…)

Door Reinjan Mulder
Recensie van Max Pam, Leviathan 0f Het hart in de steen, 495 blz., Uitg. Balans
‘Max Pam is een uitstekende columnist, maar kan hij ook romans schrijven?’ De non-fictie uitgever aan wie ik vorige week vertelde dat ik Pams roman Leviathan of Het hart in de steen las, had me ongelovig aangekeken.
Welnu, dat kan Max Pam. Dat staat voor mij vast na het lezen van zijn bijna 500 bladzijden dikke roman. Pam beschrijft daarin hoe een al wat oudere man, die veel van de auteur wegheeft, min of meer bij toeval in de internationale wereld van de diamanthandel belandt, en daar uiteindelijk, een paar honderd bladzijden verder, een relatie begint met een mysterieuze vrouw die hem schijnbaar zonder veel aanleiding voor een veel te lage prijs een ongelooflijk kostbaar collier heeft verkocht.
Het verhaal wordt zo al gauw een gedegen en bij vlagen ook erg geestige studie van de diamanthandel in de vorige eeuw, en dat is voor mij een van de niet geringe verdiensten van het boek. Max Pam vond op het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) de archieven van zijn (meer…)