Meester van de invectieven – bij de dood van Gore Vidal
Door Reinjan Mulder
Van weinig vooraanstaande schrijvers weet ik zo weinig als van Gore Vidal. Ik geloof niet dat ik ooit een boek van hem in handen heb gehad. Toch heeft Vidals dood, begin deze maand, mij meer geraakt dan de dood van veel anderen van wie ik bijna alles las.
Dat heeft een curieuze reden. Ooit heb ik tot mijn niet geringe verbazing mogen concluderen dat Gore Vidal (1925-2012) de Amerikaanse Reinjan Mulder (1949) was.
The Guardian, 2 augustus 2012
Ja, u leest het goed. Niet eens was ik, wat God natuurlijk verhoede, ‘de Nederlandse Gore Vidal’, maar Gore Vidal, de schrijver van tientallen Amerikaanse bestsellers en toneelstukken, was de Nederlandse Reinjan Mulder. In het weekblad Vrij Nederland had Peter van Straaten jarenlang een heerlijke reeks cartoons over het Nederlandse ‘literaire bedrijf’, en in één van die cartoons zag je een sacherijnige, dikke uitgever aan een groot bureau zitten tegenover een angstige, miezerige schrijver wiens werk zojuist in de krant was afgekraakt. ‘Als ik jou was, zou ik er niet wakker van liggen… ‘ zegt de uitgever tegen zijn wanhopige auteur, ‘wie is die Reinjan Mulder
nou helemaal?’ Die prent verscheen later in een Amerikaanse bundeling van het werk van Peter van Straaten, maar welke Amerikaanse lezer zou nu weten wie die Reinjan Mulder was. Inderdaad: wie is – zeker internationaal gezien – die Reinjan Mulder nu helemaal? De Amerikaanse vertaler had daarom de niet ongrappige vraag voor de gelegenheid vertaald met: ‘Who the hell is Gore Vidal?’ Ik weet niet hoe het u vergaat, maar na deze retorische vraag had ik al meer dan voldoende redenen om nooit meer naar deze naam navraag te doen.
Nieuwsgierig naar wie deze Gore Vidal nu eigenlijk was, lees ik in de Engelse pers nu toch maar de paginagrote verhalen en necrologieën die er over hem verschijnen. En tegen wil en dank raak ik steeds meer door hem geïntrigeerd. Een ‘panseksueel’ van hier tot ginder moet hij zijn geweest, die op zijn 25ste al pretendeerde meer dan duizend seksuele relaties te hebben gehad… Ik sla aan het rekenen en komt al gauw op twee tot drie ‘relaties’ in de week. Later zou hij in Amerika en daarbuiten nog zijn uitgegroeid tot niets minder dan een ‘mainstream bestseller’ auteur, maar ook: ‘The most consistent wit since Oscar Wilde’… Gore Vidal was verder kind aan huis geweest bij zowat alle Kennedy’s, en ten slotte was hij: een ‘brilliant essayist and master of invectives who carved literary succes out of political failure.‘ (The Guardian).
Ik voel me behalve een beetje droevig vooral gevleid. Weeowee, mijn grote, mijn hele grote, Amerikaanse broer met zijn hele grote Amerikaanse mond is dood…