Over Reinjan Mulder
Reinjan Mulder in de Passage van het Rijksmuseum (foto Maartje Geels, 2016)
- For English texts on Reinjan Mulder’s project Objective Netherlands, now in the national Rijksmuseum Collection, click here and here.
Wie schafft er das? Für die Biographie von Reinjan Mulder auf Deutsch klicken Sie hier.
Reinjan Mulder (1949) is schrijver, uitgever, jurist en beeldend kunstenaar. Zijn beeldend werk werd verworven en geëxposeerd in het Rijksmuseum, zijn literair en essayistisch werk verschijnt bij Nieuw Amsterdam Uitgevers en Boom, zijn fotoboeken bij nai010 en Babel & Voss en in Duitsland wordt zijn werk uitgegeven door Volkverlag, München.
Reinjan Mulder schreef behalve boeken enkele duizenden artikelen over literatuur, filosofie, kunst en recht in o.a. NRC Handelsblad, de Volkskrant, De Groene Amsterdammer, De Parelduiker en het Nederlands Juristenblad.
In october 2018 a second book on Objective Netherlands is published by nai010 Publishers. In this book also the photographs Cleo Wächter made in 2017 on all Mulder’s 1974 spots.
In zijn tijd als (adjunct)uitgever gaf Reinjan Mulder auteurs uit als Arnon Grunberg, Gabriel Garcia Marquez, Sana Valiulina, Esther Gerritsen, Oliver Sachs, Jorge Semprun en Kader Abdolah.
In 2008 begon hij zijn website ‘Das Zahngold’, een verwijzing naar de illegale handel in gouden kiezen (‘Zahngold‘) in Duitsland, waarover hij in NRC Handelsblad berichtte.
In 2009 richtte hij met Daan Heerma van Voss en Daniël van der Meer Babel & Voss Uitgevers op, een uitgeverij die in augustus 2020 feestelijk werd afgesloten met het boekje ‘Verdwenen boeken’ van redacteur Thomas Heerma van Voss.
Reinjan Mulders journalistieke en literaire archief over de periode 1969-2021 werd in 2012 en 2021 verworven door de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam, thans het Allard Pierson.
Sinds 1995 is Mulder lid van de Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde (MNL) en sinds 2012 patroon van het Rijksmuseum.
In 2019 werd Reinjan Mulder opgenomen in de Schrijversgalerij van het Literatuurmuseum en in 2020 werd hij lid van de Deutsche Sebald Gesellschaft e.V. (DSG).
In 2015 werd zijn website ‘Das Zahngold’ door de Koninklijke Bibliotheek (KB) tot digitaal erfgoed verklaard.
Van 2019 tot 2023 zat hij in de Adviescommissie voor Cultuur van Stadsdeel Oost in Amsterdam.
Hans Rooseboom (Rijksmuseum): ‘Reinjan Mulder […] used photography to realize [his] concepts as purely as possible, uninfluenced by a conscious or unconscious selection process, taste, conventions or other “ballast”.’ Uit: ‘Modern Times – Photography in the 20th century’, Amsterdam, 2014.
LEVEN
Piet Mulder, Reinjan leest, olieverf op linnen, 1973 (Schrijversgalerij Literatuurmuseum, Den Haag)
Reinjan P.(ieter) Mulder werd in 1949 in Geldermalsen geboren als zoon van de schilder en spoorweginspecteur Piet Mulder (1919-2001) en de Amsterdamse danspedagoge Hanna Mulder-Hulscher (1922-2013). Na het Stedelijk Gymnasium (B) in Tiel en een afgebroken studie Filosofie werd hij opgeleid tot jurist aan de Universiteit van Amsterdam, met bijvakken criminologie en auteursrecht. In 1970 debuteerde hij, 20 jaar oud, als dichter in De Gids, op uitnodiging van Ed Hoornik. Hij schreef toen al voor De Groene Amsterdammer en het Algemeen Handelsblad. In 1969 won hij de prijsvraag bij het 10-jarig bestaan van de ‘Dichtershoek’ van het Handelsblad.
In 1972 trad Reinjan Mulder toe tot de redactie van het studentenweekblad Propria Cures en de brede oriëntatie die hij daar ontwikkelde, heeft hij nooit opgegeven. Rond zijn afstuderen, in 1973 en 1974, kreeg hij op advies van de Raad voor de Kunst twee beeldende kunstopdrachten van het Ministerie van CRM. Zijn foto’s waren toen al verschenen in NRC Handelsblad, Propria Cures, De Groene Amsterdammer en De Revisor.
In de zomer van 1974, op zijn 25ste, werd Reinjan Mulder zowel literatuurmedewerker van NRC Handelsblad als promotie-assistent bij het Criminologisch Instituut ‘Bonger’ van de Universiteit van Amsterdam. Aan die laatste universiteit promoveerde hij in 1980 op het proefschrift Misdaad en Macht, een case-studie naar de verhouding tussen politiek en strafrecht in de toenmalige DDR.
Reinjan Mulder over Van der Heijden’s ‘Advocaat van de Hanen’ in CS Literair
Ook toen Reinjan Mulder in 1983 hoofd van de sectie Justitie van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) werd en in vakbladen als het Nederlands Juristen Blad, Openbare Uitgaven en het Tijdschrift voor Criminologie publiceerde, bleef hij voor NRC Handelsblad – en later ook de Volkskrant – schrijven. Hij kwam in het bestuur van cultureel centrum De Melkweg en de Stichting Propria Cures, tot hij in 1989 door NRC Handelsblad gevraagd werd literatuur-redacteur te worden, als opvolger van mr. K.L. Poll.
Al zou dit het einde van zijn wetenschappelijke loopbaan betekenen, het literatuur-redacteurschap bij de krant waar hij twintig jaar eerder als was gedebuteerd, ‘kon hij niet weigeren’. Acht jaar lang was hij bij NRC Handelsblad een van de mensen die het literaire klimaat in Nederland vorm gaven, in het Cultureel Supplement en het door hem opgezette CS Literair, totdat dit eerste supplement na 28 jaar werd opgeheven en vervangen door een kunstsupplement zonder literatuur en een algemeen boekensupplement, ‘Boeken‘, waarin de literatuur niet langer centraal stond.
In Mulders ogen hoorden het Cultureel Supplement en het daaraan gelieerde CS Literair (in 1991 bekroond met de Gouden Ganzeveer) tot de kroonjuwelen van NRC Handelsblad, dank zij medewerkers als W.F. Hermans, Kousbroek, de Van het Reve’s, Charlotte Mutsaers en Arnon Grunberg. Het verdwijnen van de literatuur daaruit zag hij als een verarming en na een tussenjaar op de opinie-redactie, besloot hij zelf boeken te gaan maken, en werd hij uitgever bij De Geus, waar hij nieuwe auteurs aantrok als Sana Valiulina, Hermine de Graaf en Charles den Tex en een ‘divers’ Nederlands fonds ontwikkelde met de Liberiaan Vamba Sherif, de Iraniër Kader Abdolah, de Surinaamse Henna Goudzand en Astrid Roemer, de Somalische Yasmine Allas – en de Nederlandse Esther Gerritsen. Opvallend was daar ook het debuut van de jonge schrijver Marek van der Jagt (Wenen, 1969) in 1999, achter wie zich Arnon Grunberg (Amsterdam, 1971) bleek te verschuilen.
Het filosofisch essay ‘Opnieuw beginnen’ dat Reinjan Mulder in 2009 met Marli Huijer schreef.
Na zijn vertrek bij De Geus werkte Reinjan Mulder als adjunct-uitgever en redacteur bij J.M. Meulenhoff in Amsterdam, totdat hij ging freelancen en met Daniel van der Meer en Daan Heerma van Voss Babel & Voss Uitgevers oprichtte.
Bij Meulenhoff gaf hij vooral veel internationale auteurs uit als Gabriel Garcia Marquez, Jorge Semprun en Mario Vargas Llosa naast Nederlandstalige auteurs als Patricia de Martelaere en Charlotte Mutsaers, en zette hij samen met de Volkskrant de best verkochte klassieken-reeks aller tijden op, De Leeslijst, met werk van o.a. Hella Haasse, Jan Wolkers, Oek de Jong, Gerard Reve, F.B. Hotz en Frans Kellendonk.
Sinds 2008 werkte Mulder freelance voor o.m. de Raad voor de rechtspraak, De Groene Amsterdammer, Het Parool, NRC Handelsblad, De Parelduiker, Stadsdeel Oost, Teylers Museum en de uitgeverijen Boom, nai010, Lebowski, Meulenhoff, De Geus en Nieuw Amsterdam.
Van juni tot september 2016 toonde het Rijksmuseum zijn tentoonstelling Objectief Nederland, nadat hij twee jaar eerder in Het Stroomhuis in Neerijnen al zijn experimentele project Objectief Neerijnen geëxposeerd had, in het kader van het 10-jarige project Vereeuwigd Landschap van de Stichting Geldersch Landschap en Kasteelen (GLK).
In 2017 werd Mulders experiment Objectief Nederland uit 1974 met fotografe Cleo Wächter opnieuw uitgevoerd, wat leidde tot de tweetalige nai010 uitgave Objectief Nederland – Veranderend landschap 1974-2018.
Interview over Mulders Zwavelwater in de Tegernseer Zeitung, augustus 2019
Meer recente projecten van Reinjan Mulder zijn artikelen over de Duitse ‘Exil‘ schrijfster Grete Weil, de redactie van de romans De joodse messias en Onze oom van Arnon Grunberg (Lebowski), het filosofisch essay Echte boer zoekt dito vrouw van Eva-Anne le Coultre (Babel & Voss), het non-fictieboek De grootste kraak in krantenland van Herman Spinhoff en Kees Schaepman (Nieuw Amsterdam), de verzamelbundel Ik ging van hand tot hand van Arnon Grunberg/Marek van der Jagt (De Geus), Onzichtbare boeken en Verdwenen boeken van Thomas Heerma van Voss en drie bundels met verhalen van schrijvers uit Amsterdam Oost: Oost, Meer Oost en Door Oost (Babel & Voss).
In november 2009 en februari 2015 verzorgde hij een maand de rubriek ‘Kunstwerk van de dag’ op www.galeries.nl.
PUBLICATIES
In 2019, het jaar van zijn literaire non-fictie boek Zwavelwater, verscheen bij uitgeverij Weideblik ook nog Reinjan Mulders monografie over zijn vader: Piet Mulder – Schilder van het Betuws landschap, terwijl uitgeverij nai010 datzelfde jaar op het Fotofestival Schiedam zijn (tweede) fotoboek Objectief Nederland – Veranderend landschap 1974-2018 presenteerde, dat hij dit keer samen met fotografe Cleo Wächter (1993) vulde, plus een vijftal essayisten. Dit samenwerkingsproject werd ten doop gehouden tijdens de Landschapstriënnale 2017, en was daarna in 2020 nog drie maanden in Kasteel Groenendaal in Baarn te zien.
Eerder verscheen van Reinjan Mulder onder meer de roman Coffee Company (Nieuw Amsterdam, 2011), over een hedendaagse uitgever en een aankomend schrijver die elkaar wekelijks bij de Coffee Company treffen en daar bij veel lattes en cappuccino’s praten over de liefde, over Nederlands eerste Nobelprijswinnaar J.H. van ’t Hoff en over het moeizame uitgeefvak: ‘een hedendaags Symposeion’ en ‘een geslaagde satire op het boekenvak en de moderne tijd’ (De Leeswolf). 
Andere boeken van Reinjan Mulder zijn o.m. Vogels van formaat (Nieuw Amsterdam, 2007, herdrukt in 2008), over de Amerikaanse ornitholoog en vogelschilder J.J. Audubon, en Opnieuw beginnen – Metamorfosen in het bestaan (2009, herdrukt in 2011), een literair-filosofisch essay dat hij met (latere Denker des Vaderlands) Marli Huijer (EUR) schreef en dat op de shortlist van de Socrates Wisselbeker stond.
Over het Engelse werk van zijn vader, de schilder Piet Mulder, publiceerde Reinjan Mulder in 2014 bij uitgeverij De Weideblik de tweetalige monografie De zee is saai / The sea is a bore. Over zijn moeder Hanna Mulder-Hulscher schreef hij in 2022 de monografie Piet Mulder – Hanna, geïllustreerd met 60 portretten die zijn vader tussen 1941 en 2001 van zijn moeder Hanna Hulscher maakte.
Bij zijn eigen uitgeverij Babel & Voss verscheen in de zomer van 2016 Mulders eerste fotoboek Objectief Nederland – Objective Netherlands, met alle 208 foto’s van dit experimentele project die op dat moment in het Rijksmuseum te zien waren.
In september 2020 verscheen bij Volkverlag in München Reinjan Mulders uitgebreide en geïllustreerde Duitse editie van zijn ‘memoir’ Zwavelwater, onder de titel: Schwefelwasser – Das Wunder von Bad Wiessee, Eine Zeitreise.
Een overzicht van de boeken, kranten en tijdschriften waarin Reinjan Mulder publiceerde, vindt u hier.
Van zijn artikelen zijn er ruim 600 op Das Zahngold te vinden, waarvan ongeveer de helft eerder verscheen als literatuurrecensie of interview in NRC Handelsblad.
Poster voor de tentoonstelling ‘Objectief Nederland’ in het Rijksmuseum, 2016. Ontwerp: Irma Boom.
TENTOONSTELLINGEN
2014 Objectief Neerijnen (Vereeuwigd Landschap) – Stroomhuis, Neerijnen
2016 Objectief Nederland – Objective Netherlands – Rijksmuseum, Amsterdam
2017 Objectief Nederland – Landschaps Triënnale, Nieuw Vennep (met Cleo Wächter)
2018 Fotofestival Schiedam – Grote Kerk Schiedam (met Cleo Wächter)
2018 Objectief Neerijnen – De Pluk, Geldermalsen
2019 Objectief Nederland – Objective Netherlands, Kasteel Groenendaal, Baarn (met Cleo Wächter)
Verwacht:
Objective Netherlands – The Mayflower Project, Harwich (met Cleo Wächter) IN 2018 UITGESTELD WEGENS CORONA
SECUNDAIRE LITERATUUR, INTERVIEWS en LINKS
Sinds 1980 verschenen recensies over en interviews met Reinjan Mulder in onder meer: NRC Handelsblad, Trouw, VPRO-gids, De Stem, Vrij Nederland, De Gelderlander, VPRO-radio, Argus, WDR, Het Nederlandse landschap, Met het Oog op Morgen, Opium, Oost Online, Tegernseer Zeitung.
Een Duitstalige levensbeschrijving van de hand van dr. Ingvild Richardsen vindt u hier.
Voor een interview door Herman van der Zande in Met het oog op morgen click hier.
Voor het (Duitse) interview met Reinjan Mulder over zijn roman Zwavelwater in de Tegernseer Zeitung click hier.
Voor een beschouwing over de boeken over Objectief Nederland op Archined click hier.
Over zijn roman Coffee Company verscheen een interview in Trouw.
In een lezing voor de Nederlandse Club in Wallis ging hij in op de persoonlijke achtergronden van de roman.
Voor het juryverslag van de Socrates Wisselbeker over het genomineerde boek Opnieuw beginnen click hier.
Voor een recensie van Vogels van Formaat in NRC Handelsblad: click hier.
Voor een interview met Marli Huijer en Reinjan Mulder over hun boek Opnieuw beginnen in De Morgen click hier.
Een interview over Zwavelwater bij de Duitse zender Radio Hörbahn hoort u hier.
Een NRC Handelsblad-reportage uit 2016 over Objectief Nederland vindt u hier. Een inleiding op dit werk van Ludo van Halem (Rijksmuseum) vindt u hier.
Een interview met Cleo Wächter over haar verwerking van Reinjan Mulder’s Objectief Nederland in 2017 vindt u hier.
Een interview met Reinjan Mulder over zijn leesgeschiedenis en zijn boeken-collectie vindt u hier.
Een Engelse tekst van Reinjan Mulder over zijn fotoproject Objectief Nederland vindt u hier.
Informatie over het vervolgtraject van Objectief Nederland is onder meer te vinden op: www.objectiefnederland.nl
In 2019 werd Reinjan Mulder met Cleo Wächter op het Ministerie van OKW ontvangen, waar ze minister Van Engelshoven bijpraatten over hun ‘Objectief Nederland’
Over Reinjan Mulder’s experimentele fotowerk schreef Rijksmuseum conservator dr. Hans Rooseboom in Modern Times – Photography in the 20th century:
‘In the early 1970s a young Dutch law student, Reinjan Mulder, embroidered on [the] principle [of Ed Ruscha]. His aim was to present a truly objective picture of the Netherlands. Instead of choosing the most characteristic locations (to create a ’typical’ and ‘meaningfull’, though necessarily subjective impression), he decided to use a non-selective method to determine where he would set up his camera. […]’
Ludo van Halem, conservator twintigste eeuw van het Rijksmuseum plaatst zijn werk hier binnen de beeldende kunsttraditie van die de 20ste eeuw.
VIDEO’S, PODCASTS EN RADIO-INTERVIEWS
Een filmpje over de tentoonstelling in het Rijksmuseum vindt u hier.
Een tv-reportage over Reinjan Mulder’s boek ‘Vogels van Formaat’ en het Teyler’s Museum staat hier.
Een gesprek met VPRO’s Anton de Goede over de roman Coffee Company vindt u hier.
Een filmpje van Valerie Granberg over Reinjan Mulder’s project Objectief Neerijnen (2014) is hier te zien.
Een radio-interview over Objectief Nederland bij het VPRO-programma Nooit meer slapen vindt u hier.
Een radioclip van Sky Nonhoff op Deutschlandfunk Kultur over Schwefelwasser vindt u hier.
PORTRETTENGALERIJ
Reinjan Mulders portret in de portrettengalerij van het literatuurmuseum vindt u hier.
WAAR TE KOOP?
Reinjan Mulder’s boeken Zwavelwater, Opnieuw beginnen en Objectief Nederland – Veranderend Landschap 1974-2018 zijn te bestellen bij elke goede boekwinkel en bij bol.com. Ook zijn ze als e book te krijgen, net als de roman Coffee Company (2011).
Objectief Nederland / Objective Netherlands (2016) wordt onder meer verkocht in het Rijksmuseum en de Rijksmuseum webshop.
Piet Mulder – Schilder van het Betuwse landschap (2019) is te bestellen bij bol.com en bij Uitgeverij De Weideblik,.
De bundels met schrijvers uit Amsterdam Oost worden onder meer verkocht in de Linnaeus Boekwinkel, bij de Ekodis op de Beukenweg en bij Het Faire Oosten op Oostpoort.
De laatste exemplaren van Vogels van Formaat – Audubon in Nederland zijn nog te koop in het Allard Pierson in Amsterdam.
Piet Mulder – Hanna wordt onder meer verkocht in Museum Het Schip in Amsterdam, waar ook het beeld De Duikster staat opgesteld dat de beeldhouwer Marinus Vreugde van Hanna Hulscher maakte.
De Duitse vertaling van Zwavelwater (Schwefelwasser Das Wunder von Bad Wiessee) wordt in Nederland onder meer verkocht bij Godert Walter in Groningen en in Amsterdam bij Scheltema en de Athenaeum Boekhandel.