Das Zahngold Reinjan Mulder’s Nieuws- en Advertentieblad

Nadat Hermine de Graaf Van Meulenhoff naar De Geus was overgestapt, werden in afwachting van een nieuwe roman al haar verhalen in ‘De verhalen’ gebundeld.

Door onze mediaredactie
UPDATE 1 januari 2021 – Hoewel er vorig jaar weinig nieuwe stukken zijn bijgekomen, is het bezoek aan Das Zahngold in 2020 dank zij de populaire klassiekers toch weer flink gestegen. Volgens de (onvolledige) statistieken die Google levert, kwamen er van 1 januari 2020 tot gisteren 6% meer mensen naar de site vergeleken met dezelfde periode vorig jaar, die samen 23% meer sessies hielden waarin ze 19% meer stukken lazen (pageviews).
De terugval van het bezoek uit 2019 is daarmee meer dan tot staan gebracht, temeer omdat de ca. 550 stukken op de site gemiddeld iets (+3%) langer ‘gelezen’ werden dan het jaar tevoren en de gemiddelde duur van het bezoek (sessies) nog wat meer (25%) steeg. Ook het bouncing-percentage (van stukken die slechts kort werden geopend) zakte in de onderzochte periode: met 6%.
Daarbij valt op dat er geen stukken meer zijn die, zoals voorheen, meer dan duizend keer in een jaar geregistreerd zijn, terwijl veel meer andere stukken nu tussen de honderd en vijfhonderd keer per jaar, gemiddeld één a twee keer per dag, zijn vastgelegd. De interesse van de lezersgroep verdiept en verbreedt zich.

De cijfers van Google Analytics geven verder goed de ontwikkeling van het bezoek aan, alsmede hun veranderende voorkeuren, omdat Google in ieder geval steeds dezelfde meetmethode hanteert. Niet alleen maken ze duidelijk welke artikelen waarschijnlijk het meest worden gelezen, en welke het langst, maar ook – wat veel interessanter is – voor welke onderwerpen het afgelopen jaar meer dan wel minder belangstelling is gekomen.

Het sterk verkleurde omslag van De Wetten

Grootste stijgers
Grootste stijgers, ook relatief, zijn dank zij de TV-serie I.M.zonder twijfel de bizarre ontstaansgeschiedenis van de grote NRC-recensie van Connie Palmens debuut De Wetten en, na de dood van Martin Ros, de artikelen over de AP-mastodonten Sontrop en Ros.
Na de moedige 5 mei lezing van haar zoon was er bovendien weken lang veel belangstelling voor de moeder van Arnon Grunberg, Hannelore Grünberg-Klein. Verder kwam er in de loop van 2020, heel verrassend, ook steeds meer interesse in de necrologie van Hermine de Graaf, en verdrievoudigde het bezoek aan de pagina over Babel & Voss Uitgevers, doordat de uitgeverij veelvuldig in het nieuws kwam met Thomas Heerma van Voss’ veelgeprezen afscheids-boekje Verdwenen boeken. De B&V pagina groeide dank deze laatste top-titel dit jaar uit tot het best bezochte gedeelte van Das Zahngold.
Een mooi afscheid van de inmiddels opgeheven onafhankelijke uitgeverij.

De tien relatief STERKSTE STIJGERS onder de veel (>100 x) gelezen artikelen en recensies op Das Zahngold zijn op dit moment in aflopende volgorde, met tussen de haakjes hun vermenigvuldigingsfactor:
1. Een historische noodgreep – Het overrompelende succes van Connie Palmens De Wetten (13 x zoveel lezers als in 2019)
2. ‘In lezers ben ik niet geïnteresseerd, kopers moet ik hebben!’ – Bij de dood van Theo Sontrop (10 x zoveel lezers in een jaar)
3. Het meisje dat er niet had mogen zijn – Bij de dood van Hannelore Grünberg-Klein (8 x zoveel)
4. ‘Nooit meer slapen’ – Een jaar na de dood van Wim Brands (7 x)

Sterk gestegen: de recensie van Van der Heijden’s ‘Advocaat van de Hanen’ in CS Literair

5. ‘Het uitgeversvak is zorgelijk, maar het is niet meer mijn zorg’ – Interview met Martin Ros (5 x)
6. Een teruggevonden brief – Bij de dood van Hermine de Graaf (5 x)
7. Marli Huijer (54) en Reinjan Mulder (60) bedwingen de Brockenberg (3 x)
8. De dans van de harken – Recensie van A.F.Th. van der Heijden’s Advocaat van de hanen (3 x)
9. Wat doet uitgeverij Babel & Voss? (3 x)
10/11. Hans Goedkoop en de verdwenen Rubinstein biografie (2 x)
10/11. Recensie van Cynthia McLeod’s Hoe duur was de suiker (2x)

MEEST GELEZEN werden, afgezien van de recensies en de B&V pagina, in het afgelopen jaar de volgende twintig artikelen, met tussen haakjes hun stijgings- dan wel dalingspercentages ten opzichte van vorig jaar:
1. Connie Palmen over Ischa Meijer, rouwen en haar nieuwe roman De vriendschap (+30% meer lezers)
2. Ingvild Richardsen over ‘multitalent’ Reinjan Mulder: Schwefelwasser, Wie schafft er das? (nieuw)
3. Bij de dood van Jan Montyn (-13% minder lezers)
4. Een historische noodgreep – The making of Connie Palmen’s De Wetten (+1.245%)
5. Bij de dood van Hermine de Graaf (+379% meer lezers)
6. ‘Uitgeven is een zorgelijke zaak’ – Interview met Martin Ros (+445%)
7. Nazikunst in het Gemeentehuis – De zaak Jan van Anrooy (-20%)
8. ‘Dan trouw je maar een dokter’ – De teloorgang van het Gymnasium in Tiel (+13%)
9. Interview met Tessa de Loo over De tweeling (-10%)
10. Marli Huijer en Reinjan Mulder over ‘Opnieuw beginnen’ (+26%)
11. Jip en Otto Sterman: de eerste zwarte acteurs bij ons witte toneel (nieuw)
12. Bij de dood van Joost Zwagerman (-41%)
13. ‘Ik ben geen pessimist’ – Herinneringen aan W.G. (Max) Sebald (-13%)
14. Sandra van Beek: Piet Mulder (1919-2001), schilder van het Betuws landschap (-56%)
15. Interview Theo Sontrop: ‘In lezers ben ik niet geïnterresseerd, kopers moet ik hebben!’ (+946%)
16. Marli Huijer (54) en Reinjan Mulder (60) bedwingen de Brockenberg (+178%)
17. Een ander Auschwitz – Arnon Grunberg in Carré (nieuw)
18. Het meisje dat er niet had mogen zijn – Bij de dood van Hannelore Grünberg-Klein (+700)
19. Waar blijft de biografie van Renate Rubinstein (+130%)
20. The first cut – Bij de dood van Doeschka Meijsing (-81%)
Terug in de belangstelling liepen dit jaar onder meer de uitgebreide necrologieën bij de dood van Doeschka Meijsing en Joost Zwagerman en het artikel over de omstreden NSB-schilder Jan van Anrooy. Ook de artikelen over de in 2019 honderd jaar geleden geboren schilder Piet Mulder (1919-2001), in het Engels en Nederlands, kregen nu weer minder belangstelling dan in het groots gevierde jubileumjaar 2019.

Wie schafft er das?

Een half leeg Carré bij de Auschwitz-voorstelling van Arnon Grunberg

Van de nieuwe stukken uit 2020 scoorden vooral Invild Richardsens in augustus verschenen, Duitstalige biografie van Reinjan Mulder Wie schafft er das? erg hoog, zeker voor een Duits stuk, evenals de herinnering aan Nederlands eerste zwarte acteurs, de gebroeders Jip en Otto Sterman en het verslag van Arnon Grunberg’s coronavrije optreden in Theater Carré.
Omdat deze drie nieuwe stukken pas in de tweede helft van het jaar verschenen, mogen zij als drie van de best gelezen stukken van het tweede halfjaar van 2020 worden beschouwd.

Recensies
Bij de recensies op Das Zahngold valt vooral een sterk toegenomen belangstelling op voor A.F.Th. van der Heijdens ‘meesterproef’ Advocaat van de Hanen, een verdrievoudiging, voor Cynthia McLeods nu hoogst actuele Hoe duur was de suiker, een verdubbeling, en verder voor Cees Nootebooms Rituelen en  Harry Mulisch’ opus magnum  De ontdekking van de hemel.
Minder vraag kwam er naar de op zichzelf nog altijd populaire boekrecensies van Margriet de Moors Eerst grijs dan wit dan blauw (-28%), Leon de Winter’s Supertex (-21%) en Hoffmanns honger, Jona Oberski’s Kinderjaren (-26%) en Doeschka Meijsing’s Robinson (-28%), hoewel de laatste twee boeken, geliefde titels bij scholieren, nog altijd voor de twee meest gelezen recensies op de website zorgen.

De recensie van Doeschka Meijsing’s ‘Robinson’ in NRC Handelsblad. Auteursfoto Reinjan Mulder.

De tien MEEST GELEZEN RECENSIES van 2020 zijn daarmee, met tussen haakjes hun stijgings- dan wel dalingspercentage ten opzichte van 2019:
1. Jona Oberski, Kinderjaren (-26%)
2. Doeschka Meijsing, Robinson (-28%)
3. Cees Nooteboom, Rituelen (+23%) 
4. Harry Mulisch, De ontdekking van de Hemel (+16%)
5. Oek de Jong, Zwarte schuur (nieuw)
6. Lulu Wang, Het Lelietheater (0%)
7. A.F.Th. van der Heijden, Advocaat van de hanen (+197%) 
8. Cynthia McLeod, Hoe duur was de suiker? (+92%)
9. Leon de Winter, Supertex (-21%)
10. Hella Haasse Heren van de thee (+3%)

Leespaarden
Zeker zo interessant als het aantal lezers dat een artikel krijgt en hun groei dan wel daling, is de vraag welke van de geregeld (> 100 keer) geregistreerde stukken langer (en waarschijnlijk intensiever) dan gemiddeld zijn bekeken, de ‘leespaarden’. Uiteraard wijst het lang ‘open staan’ van een artikel niet automatisch op een lang actieve lezer, maar als indicatie zijn de cijfers goed bruikbaar, temeer omdat er een herkenbaar en jaarlijks terugkerend patroon in zit. De veel gelezen stukken worden meestal ook relatief lang gelezen, en zij blijken vaak jarenlang terug te komen in de statistiek. Het zijn geen toevalstreffers.
De op deze manier geregistreerde tien BEST GELEZEN artikelen van de afgelopen tijd zijn (met tussen haakjes hun gemiddelde ‘leestijd’):
1. Een teruggevonden brief – Bij de dood van Hermine de Graaf (12.22 minuten)
2. Wat willen de Koerden? – Kader Abdollah over zijn Perzische debuut (11.48 minuten gemiddelde leestijd)
3. The first cut – Bij de dood van Doeschka Meijsing (7:24)
4. Een echte heiden – Bij de dood van Adriaan Morriën (7:23)
5. Tranen om W.F. Hermans – Interview met Frans A. Janssen over de Bibliotheek van Joost Ritman (7:13)
6. De geheime liefde van Mischa Hillesum (7:08)
7. Bij de dood van Joost Zwagerman (7:00)
8. Terug naar Pepers Russisch blauw – Bij de dood van Rascha Peper (6:53)
9. Nazi-kunst in het Gemeentehuis? – De zaak Jan van Anrooy (6:50)
10. Bij de dood van etser Jan Montyn (5.45)

Op dezelfde manier zijn de tien BEST GELEZEN RECENSIES in 2020:
1. (6) Jan Wolkers, Brandende Liefde (12:50 minuten gemiddelde leestijd)
2. (4) Anna Enquist, Het meesterstuk (10:43 minuten)
3. (-) Harry Mulisch, Twee vrouwen (9:05)
4. (3) Adriaan van Dis, Zilver (8:18)
5. (7) Harry Mulisch, De ontdekking van de Hemel (8:13)
6. (re) Lulu Wang, Het lelietheater (7:44)
7. (re) Margriet de Moor, Eerst grijs dan wit dan blauw (7:20)
8. (re) Hella Haasse, Heren van de thee (6:42)
9. (1) A.F.Th. van der Heijden, Advocaat van de Hanen (6:17)
10. (re) Cees Nooteboom, Rituelen (6:08)

Wat zou Das Zahngold zijn zonder Facebook en de Facebook-Likes? Meeste FACEBOOK-LIKES kregen in 2020:

Jip Sterman’s zoon Jimmy en Reinjan Mulder, twee jongens met een gitaar(banjo).

1. Jip en Otto Sterman – Twee zwarte acteurs bij het Witte toneel (186 likes)
2. Ik heb nóg 200 bladzijden liggen over Samuel Beckett – Interview met (de in 2020 overleden) biografe Deirdre Bair (72)
3. De laatste verzetsdaad – Bij een foto (1945) van Carl Hulscher (1900-1991) (56)
4. De wonderlijke meneer Martin Ros (81, was 32)
5. Anneloes Timmerije, Het Weense masker van Arnon Grunberg – Hoe Arnon Grunberg Marek van der Jagt werd (44)
6. Een eenmansactiegroep tegen de rest van Nederland – Bij de dood van Renate Rubinstein (76, was 38)
7. De recensie van Harry Mulisch’ De ontdekking van de Hemel (31)
8. Ingvild Richardsen, Das große Schwefelwasser Interview (25)
9. Ingvild Richardsen, Multitalent Reinjan Mulder und Schwefelwasser – Wie schafft er das (24)
10. Connie Palmen over Ischa Meijer, rouwen en haar nieuwe roman De vriendschap (22)

Facebook
Meeste FACEBOOK LIKES SINDS 2008 heeft nog altijd, met een grote voorsprong, het stuk over Hans Goedkoop en zijn nooit verschenen Renate Rubinstein biografie. Daarna komt het recent verschenen stuk over de gebroeders Jip en Otto Sterman, en, nog weer honderd likes later, het al wat oudere NRC Handelsblad-interview met de onlangs overleden Martin Ros :
1. Hans Goedkoop en de verdwenen Rubinstein-biografie (277 likes)
2. Jip en Otto Sterman, de eerste twee zwarte auteurs bij ons witte toneel (186 likes)
3. De wonderlijke meneer Martin Ros (81)
4. Hoe de Oba Oba Light werd (77)
5/6. Gerard Reve’s De avonden herlezen (76)
5/6. Een eenmansactiegroep tegen de rest van Nederland – Bij de dood van Renate Rubinstein (76)
7. Interview over Samuel Beckett en Simone de Beauvoir met Deirdre Bair (72, was 3)
8. Das Zahngold feliciteert Das Mag, brief aan mijn oude – en nieuwe –  compagnons  (68)
9. De geheime liefde van Mischa Hillesum (58)

Student Reinjan Mulder (19) leest Gerard Kornelis van het Reve’s ‘De avonden’, ca. 1969.

10. Baden-Baden herdenkt Gerhard Durlacher (57)
11. De laatste verzetsdaad – Bij een oorlogsfoto van Carl Hulscher (56)
12. Bij de dood van Joost Zwagerman –  de Cultuurkritiek van Gimmick! (55)
13/14. Stop de Snorscooter! (52)
13/14. In heel Nederland was de gele inkt op – Bij het jubileum van Connie Palmen’s De Wetten (51)
15. Bij de dood van Tjebbe Hettinga (48)
16. Het Weense masker van Arnon Grunberg – Hoe Grunberg Marek van der Jagt werd (44)
17. Bij de 45ste verjaardag van Arnon Grunberg (43)
18. ‘In lezers ben ik niet geïnteresseerd, kopers moet ik hebben‘  – Bij de dood van Theo Sontrop (36)
19/20. Nazi-kunst in het Gemeentehuis? De zaak Jan van Anrooy (35)
19/20. Chronobioloog Till Roenneberg over zijn boek Ons innerlijk uurwerk (35)

Verantwoording. Exacte aantallen van het bezoek geeft Google Analytics niet, omdat Das Zahngold – uit principe – geen cookies registreert en bezoekers zich niet hoeven in te loggen. Lezers die via Facebook naar de site komen, worden ook niet altijd meegeteld, omdat ze onder andere URL’s worden geregistreerd. Om grote vertekeningen te vermijden zijn in de overzichten van langst gelezen stukken alleen artikelen bekeken die door Google meer dan honderd keer zijn opgemerkt.