Das Zahngold Reinjan Mulder’s Nieuws- en Advertentieblad

Door onze mediaredactie
UPDATE 31-12-19. Op de top-tien met meest gelezen artikelen op Das Zahngold van de afgelopen 10 jaar was de recensie van Cynthia Mc Leods roman Hoe duur was de suiker over de slaverij in Suriname in 2019 met afstand de grootste stijger. Haar nog altijd actuele boek kwam begin dit jaar binnen op de top-tien aller tijden en steeg binnen een jaar naar de 5de plaats, direct achter de veel gelezen necrologie van Nanne Tepper en het Engelse stuk over de Betuwse schilder Piet Mulder (1919-2001) die in 2019 zijn 100ste geboortejaar had, en nog voor het artikel over de al even Betuwse plaatsvervangend leider van het nationaal-socialistische schildersgilde Jan van Anrooij en de necrologie van Joost Zwagerman, Maar ook deze laatste stukken werden dit jaar aanzienlijk vaker opgevraagd dan tevoren, het aantal door Google voor hen geregistreerde lezers nam ten opzichte van 2018 met 20% (Tepper), 32% (Piet Mulder), 66% (Van Anrooy) en 12% (Zwagerman) toe.
Omdat er in 2019 van redacteur Reinjan Mulder twee bewerkelijke boeken uitkwamen, verschenen er minder nieuwe stukken op Das Zahngold dan in eerdere jaren. Het totale aantal bezoekers bleef daardoor achter bij 2018, en zeker bij topjaar 2017. In 2019 telde Google Analytics 18.092 pageviews, bijna een kwart minder dan in 2018, vooral dank zij de veel gelezen oudere stukken.
Daar stond tegenover dat de gemiddelde leestijd, een indicatie voor de aandacht waarmee stukken gelezen worden, behoorlijk steeg: met 16%, zodat er in totale aandacht niet veel teruggang optrad. Minder lezers lazen ook in 2019 weer langer, en waarschijnlijk ook meer.

Reinjan Mulder, Doeschka Meijsing in Laag Keppel, 1975.

Onder de veel gelezen reportages en artikelen op Das Zahngold deden zich, afgezien van de recensie van Hoe duur was de suiker, weinig spectaculaire veranderingen voor. Meest gelezen was in 2019, net als in 2018, de necrologie uit 2012 van schrijfster Doeschka Meijsing, met een piek na het TV interview met Maxim Februari, gevolgd door het nog altijd veel bezochte, heftige gesprek met Connie Palmen na de dood van haar man Ischa Meijer, dat op enige afstand werd gevolgd door de necrologie van de in 2017 gestorven etser Jan Montijn, de hoofdfiguur van D.A. Kooiman’s veelgelezen roman Montyn. Het aantal lezers van deze laatste stukken, zoals geregistreerd door Google, lag in 2019 echter lager dan in het voorafgaande jaar: geen van deze drie kwam nu boven de duizend geregistreerde lezers, en alleen van de Montijn-necrologie steeg het aantal lezers nog licht, met 6%, naar 376, iets meer dan één keer per dag.
Na Cynthia Mc Leod deden zich de grootste stijgingen voor bij een tweede stuk over de NSB-schilder Jan van Anrooij (+66%), waarin de resultaten van een gemeentelijke onderzoek bij het Nationaal Archief naar hem worden vermeld, bij het stuk over de dit jaar 75 jaar geleden geboren Duitse schrijver W.G. ‘Max’ Sebald (+50%), met name na de reportage over de tentoonstelling over hem die nu in Norwich is te zien, terwijl een interview met de enigszins in de vergetelheid geraakte schrijver M.M. Schoenmakers over zijn Surinaamse romancyclus Stroomafwaarts en stroomopwaarts nu zelfs aanzienlijk meer lezers trok dan voorheen, en in één jaar meer dan verdrievoudigde (+232%!).
Ten tijde de viering van 25 jaar Turks Fruit, was er tot slot weer veel interesse in het stuk over Jan Wolkers en uitgeverij Meulenhoff.

Van de nieuwe stukken werd in 2019 het meest gelezen in de voorpublicatie uit Reinjan Mulders nieuwe boek Zwavelwater, dat sinds het verschijnen in april bijna dagelijks werd opgevraagd.
Bij de recensies, al sinds de start een veel gelezen afdeling op Das Zahngold, kwamen in 2019 vooral meer lezers af op de recensie van F.B. Hotz korte roman De vertekening (+26%) en op de oude NRC-besprekingen van Margriet de Moor’s prijswinnende Eerst grijs, dan wit dan blauw (+16%) en Hella Haasse’s koloniale saga Heren van de thee (+39%).
Daarentegen kwamen er minder lezers naar de site voor nog altijd goed gelezen recensies van Cees Nooteboom’s Rituelen (-32%), Harry Mulisch’ Ontdekking van de hemel (-33%), Jona Oberski’s Kinderjaren (-40%) en, vooral, Tessa de Loo’s De tweeling (-51%) en Connie Palmen’s debuut De wetten (-73%), al was in deze categorie de recensie van Jona Oberski met 738 registraties, gemiddeld ruim twee per dag, nog altijd de  meest gelezen recensie, en eindigde deze nog steeds ruim voor die van Doeschka Meijsing’s Robinson (464) en Cees Nooteboom’s Rituelen (248).
Concluderend is op te merken dat er in 2019 meer aandacht is gekomen voor boeken die met de koloniale geschiedenis van Nederland te maken hebben (Mc Leod, Schoenmakers, Henk van Woerden, Hella Haasse) en minder voor moderne klassieken als Mulisch, Palmen en Nooteboom.
Alleen Leon de Winter handhaafde zich dit jaar goed bij de recensies, dank zij een stabiele aandacht voor de besprekingen van zijn twee populairste romans Supertex (-4%) en Hoffmans Honger (+2%).

‘Wansmaak of gezonde kunst?’ Tentoonstelling in Jan van Anrooy’s Nederlandse Kunsthuis in 1943.

Kijken we welke veel opgevraagde stukken het langst en waarschijnlijk ook het intensiefst gelezen werden (en weinig bouncegedrag kenden), zoals weerspiegeld in hun gemiddelde geregistreerde leestijd, dan zijn dat het grote stuk met Patricia de Martelaere’s brief over haar roman Het onverwachte antwoord (gemiddeld 11:11 minuten) en de nog altijd veel gelezen winterse zoektocht naar de van het Gymnasium in Tiel verwijderde leerlingen die hun toevlucht zochten (en vonden) op de plaatselijke HBS (gemiddeld 8:43 minuten).
Ook de necrologie van Adriaan Morriën en het eerste interview met de te jong overleden schrijver Henk van Woerden over zijn debuut Moenie Kijk nie werden weer lang en goed bestudeerd: resp. 8:15 en 7:51 minuten gemiddeld. Wie deze stukken terugzocht, bleef ze vaak tot het einde toe doorlezen.
Het allerlangst werd dit jaar echter gelezen in een aantal minder bezochte interviews die in de jaren negentig in Londen met top-auteurs als Pat Barker, Graham Swift en Edna O’Brien werden gemaakt. Zo las men over Barkers Bookerprijswinnende romancyclus over de Eerste Wereldoorlog nu gemiddeld 20.05 minuten en over O’Briens opmerkelijke Ierse roman House of Splendid Isolation 12.22 minuten gemiddeld.

Onder de recensies was de bespreking waarin het langst werd gelezen, net als in 2018, het (paginagrote) stuk over A.F.Th van der Heijdens spectaculaire Advocaat van de hanen (gemiddeld 19:43 minuten), gevolgd door drie   kortere recensies: van Racha Pepers De hangmat (11:34) en de romans Hoffmann’s honger (8:56) en Supertex (8:45) van Leon de Winter.
Ook nog altijd redelijk bezochte recensies van minder bekende boeken als F. Springers Teheran – een zwanenzang en Jan Wolkers’ Brandende Liefde scoorden vergeleken met veel andere recensies goed in leestijd: gemiddeld 6:44 en 6:33 minuten.

Piet Mulder teikent zijn dochter Els, vastgelegd door fotografen van de Fotovereniging Geldermalsen.

Verantwoording: meegeteld zijn de cijfers van 1 januari tot 31 december 2019. Doordat Das Zahngold geen cookies plaatst, registreert Google Analytics slechts een deel van de bezoekers aan de website, en zelden direkt gelinkte stukken. Aangenomen mag worden dat de trends (stijging dan wel daling) en de gemiddelde leestijden overeenkomen met de werkelijkheid.
Bij de gemiddelde leestijden zijn om vertekeningen te voorkomen alleen stukken meegeteld die bij Googloe Analytics gemiddeld minstens eens per week (>51) werden geregistreerd.  
De toptien van meest gelezen stukken sinds 2009, rechtsboven op de pagina, wordt automatisch door het hostingsbedrijf gegenereerd, en is daardoor betrouwbaarder dan de cijfers van Google Analytics.