J.J. Audubon’s ‘Vogels van Formaat’
Ingezonden mededeling
De vogeltekenaar en uitgever J.J. Audubon in Nederland
In het Haarlemse Teylers Museum bevindt zich sinds twee eeuwen een van de weinige complete exemplaren die zijn overgebleven van The Birds of America van John James Audubon (1785-1851). In dit beroemde plaatwerk, dat inmiddels tot de duurste boeken ter wereld behoort, zijn alle vogels van Noord- en Zuid-Amerika in hun natuurlijke omgeving afgebeeld.
Boekomslag
Het bijzondere van Audubon was dat hij in zijn meesterwerk brak met de traditionele vogelafbeelding die de dieren in een rustige positie en tegen een onopvallende achtergrond plaatste. Audubon wilde de dynamiek van vogels laten zien. Hij legde veel nadruk op hun levendigheid en op hun typische bewegingen.
Audubon schilderde elke vogel op ware grootte, het zogenaamde Dubbel Olifantformaat (64 x 97), ook wanneer hij daarvoor een flamingo moest laten bukken omdat hij anders niet op het papier zou passen. En hij ging de wreedheid die hij in de vogelwereld zag, absoluut niet uit de weg. De afbeelding van drie blauwe gaaien die het nest plunderen van een andere vogel is nog altijd schokkend, voor sommigen misschien zelfs stuitend.
In het boek boek Vogels van Formaat gaat Reinjan Mulder in op Audubons werkwijze en zijn Frans-Amerikaanse achtergrond, maar ook op het veranderde denken over dieren in de 19de eeuw en op de betekenis die Audubon had voor Charles Darwin en voor het Amerikaanse levensgevoel.
Reinjan Mulder, Vogels van Formaat. Uitgeverij Nieuw Amsterdam. Tweede druk, november 2007.
Voor een bespreking van Vogels van Formaat in NRC Handelsblad klik hier.