Jaaroverzicht 2015: 24% meer bezoek, betere lezers en veel aandacht voor Zwagerman, Das Mag en de Spoors
Door onze mediaredactie
UPDATE 1 jan. 2016 – Bij de meest gelezen stukken uit Das Zahngold in 2015 vallen als eerste twee recente stukken over literatuur op: bij de dood van Joost Zwagerman en bij de oprichting van Das Mag Uitgevers. Hoewel pas kort geleden gepubliceerd kregen ze al duizenden lezers, die er ook nog lang (6:54 en 5:37 min.) in doorlazen.
Ook vier andere nieuwe stukken eindigden in de top-twintig: over de 88-jarige antiquaar Wilma Schuhmacher, de dreigende verloedering van de Oba, het Frans Kellendonk-jaar en de dood van Hannelore Grunberg-Klein.
Van de oudere stukken trokken met name die over Jan van Anrooy uit 2014 nog steeds veel lezers. In januari laaide de belangstelling voor de Betuwse NSB-Gildeleider weer op door de ‘Geaarde Kunst’-tentoonsteling in Arnhem en in december gebeurde dat weer, na de rellen over een azielzoekerscentrum in Van Anrooy’s woonplaats Geldermalsen. De angst voor het vreemde en ‘ontaarde’ (Van Anrooy) zit er in de Betuwe kennelijk nog altijd in.
Na de verschijning van een Memoir van zijn dochter Hendrickje was er begin 2015 verder veel belangstelling voor het leven van de enkele jaren geleden overleden oud-NRC-hoofdredacteur André Spoor. Er kwamen veel lezers langs voor het boek Opnieuw beginnen van de nieuwe Denker des Vaderlands Marli Huijer en Reinjan Mulder. En bij de recensies op de site kwam er steeds meer vraag naar twee pas in 2014 opgenomen oude boekbesprekingen: van Jona Oberski’s debuut Kinderjaren (1978) en Cees Nooteboom’s Rituelen (1981).
Het allermeest werd echter de speciale pagina over uitgeverij Babel & Voss (niet in de lijsten opgenomen) geraadpleegd. Nadat Das Zahngold het oude webadres van Babel & Voss Uitgevers (www.babelenvoss.nl) had overgenomen, vond er meteen een verviervoudiging van het bezoek aan de pagina plaats, die met 9.113 bezoeken in 2015 voor bijna 10% van het totale bezoek zorgde.
Volgens Google Analytics zijn door al deze verschuivingen de meest gelezen stukken in 2015 (met tussen haakjes de klassering in 2014 en de stijging of daling t.o.v. vorig jaar):
1. (-) De cultuurkritiek van Gimmick! – Bij de dood van Joost Zwagerman (2015)
2. (2) Nazikunst in het Geldermalsense gemeentehuis? – De zaak Jan van Anrooy (-31%)
3. (-) De man van Sissi – Bij de dood van André Spoor (+1301%)
4. (6) Marli Huijer en Reinjan Mulder over ‘Opnieuw Beginnen’ (+18%)
5. (-) Das Zahngold feliciteert Das Mag – brief aan mijn oude – en nieuwe – compagnons (2015)
6. (-) Jona Oberski’s debuut Kinderjaren, de recensie uit 1978 in NRC Handelsblad (+181%)
7. (-) Vallen op iemand die klopt – De NRC-recensie van Cees Nooteboom’s Rituelen revisited (+561%)
8. (5) ‘Hoe de man zijn wereld ziet’, de recensie van Connie Palmen’s De Wetten (1991) in NRC Handelsblad (-22%)
9. (1) Sandra van Beek over Piet Mulder, schilder van het Betuwse landschap (-69%)
18de druk van Kellendonk’s Mystiek Lichaam, Uitg. Meulenhoff 200510.
10. (15) ‘Er bestaan nog geen boeken over verdriet’ – NRC-interview met Connie Palmen over De Vriendschap en de dood van Ischa Meijer (+101%%)
11. (7) Wat een tuttigheid! – Het lelietheater van Lulu Wang revisited (-7%)
12. (3) Het NRC-interview met Tessa de Loo over de moeizame ontvangst van haar roman De Tweeling (-45%)
13. (9) Leon de Winter schrijft literatuur! De NRC-recensie van De ruimte van Sokolov (-12%)
14. (re) ‘De verwarringen van de jonge Robinson’ – NRC-recensie (1976) van Doeschka Meijsing’s Robinson (-7%)
15. Het geruisloos verdwijnen van de LiteRom – Hoe de Amsterdamse Oba Oba Light werd (2015)
16. Het meisje dat er niet had mogen zijn – Bij de dood van Hannelore Grunberg-Klein (2015)
17. Herinneringen aan antiquaar Wilma Schuhmacher: ‘De prullenmand van meneer Reve hoeven we niet’ (2015)
18. Voortdurend in verzet – 25 jaar na de dood van Frans Kellendonk (2015)
19. (re) Hoe zou het toch met Martin Ros gaan? (+8%)
20. Geaarde kunst? Bij een zelfportret van de Tielse schilder Johan Ponsioen (2015)
Het totale bezoek (aantal sessies) aan Das Zahngold steeg in 2015 volgens Google Analytics met 24%, de 7de stijging op rij. Hoeveel bezoekers er precies langskwamen, is vanwege mogelijke vertekeningen moeilijk vast te stellen. Volgens ruwe cijfers van de eigen provider, Byte, kwamen er in 2015 bijna 100.000 bezoekers naar de site, van wie bijna de helft (44.555) voor het eerst (‘uniek’ bezoek). Samen zouden zij bijna 500.000 pagina’s hebben bekeken.
LEESPAARDEN
Zeker zo belangrijk als het aantal bezoekers is hoe lang zij blijven doorlezen in een stuk. Kijken we hoe lang de artikelen in Das Zahngold in 2015 gemiddeld zijn blijven open staan, dan zien we vergeleken met 2014 een toename van 20%, met onder de veel (>100) gelezen stukken twintig duidelijke toppers (‘Leespaarden’):
1/2. (-) ‘De einder is altijd blauw’ – Herinneringen aan schrijver Henk van Woerden (gemiddelde leestijd 6:57 min.)
1/2. (-) De NRC-recensie van Jona Oberski’s Kinderjaren (6:57 min.)
3. (-) Das Zahngold feliciteert Das Mag* (6:54)
4. (-) De hangmat, ach, ja, de hangmat – Bij de dood van Rascha Peper (6:45)
5. (-) Hoe de man zijn wereld ziet – De NRC-recensie van Connie Palmen’s De wetten (6:28)
6. (-) De NRC-recensie van Doeschka Meijsing’s Robinson (6:09)
7. (10) De geheime liefde van Mischa Millesum (6:04)
8. (-) Kids van de sixties – Bij een film van Denise Janzée (6:02)
9. (-) Herinneringen aan Wilma Schuhmacher: de prullenmand van meneer Reve hoeven we niet* (5:58)
10. (re) Hoe zou het toch met Martin Ros gaan? (5:55)
11. (2) Triomf der Schoonheid – Recensie van Jan Wolkers’ Brandende liefde (5:45)
12. (-) Leon de Winter schrijft literatuur! Over De ruimte van Sokolov (5:44)
13. (-) Een rauwe stem uit het diepe noorden – Bij de dood van Nanne Tepper (50) (5:40)
14. (4) Naar een strijdbare vorm van melancholie – Interview met een 43-jarige Rutger Kopland (5:39)
15. (-) De geboorte van Marek van der Jagt (5:36)
16. (12) ‘Alles moet echt zijn, alles moet kloppen’ – interview met dichter Jan Eijkelboom (5:31)
17. (-) De cultuurkritiek van Joost Zwagerman* – De recensie van Gimmick! teruggezocht (5:28)
18. (7/8) Nazikunst in Geldermalsens Gemeentehuis? – De zaak Jan van Anrooy (5:21)
19. (11) Een NSB’er en een hoge cultuur-bons, maar wat nog meer? Nogmaals de zaak Jan van Anrooy (5:13)
20/21. (-) ‘Vallen op iemand die klopt’ – de recensie van Cees Nooteboom’s Rituelen revisited (5:12)
20/21. Tranen om Hermes Trismegistos – of W.F. Hermans? – Interview met Frans A. Janssen (5:12)
Opvallend is dat onder de lang bekeken stukken steeds meer oude interviews en recensies voorkomen. Verder staan er weinig (3) nieuwe stukken (gemarkeerd met *) op en veel stukken die ook vorig jaar al op de lijst voorkwamen: de herinneringen aan Mischa Hillesum en Martin Ros, de interviews met de dichters Kopland en Jan Eijkelboom en de onthullingen over schilder Van Anrooy. Een teken dat er systeem zit in de registratie en dat de site zijn recente uitverkiezing tot ‘digitaal erfgoed’ (Koninklijke Bibliotheek) waar maakt.
LOCATIE
In de drie grote steden van Nederland wordt nog altijd het meest gelezen in Das Zahngold, en van deze drie het allermeest in de hoofdstad: 20% van de bezoekers komt uit Amsterdam, daarna komt 4% uit Rotterdam, 3% uit Utrecht en Den Haag, 2% uit Groningen en 1% uit steden als Nijmegen, Haarlem, Leiden en Arnhem. Daarbij lijkt de concentratie van lezers in de grote steden nog sterker te worden: steeg het bezoek landelijk in een jaar gemiddeld met 24%, in Amsterdam was dat in 2015 58%, in Rotterdam 63%, in Groningen 68% en in Den Haag zelfs 80%.
Koploper was in 2015 Deventer, waar het – nog altijd bescheiden – bezoek in een jaar met 180% steeg. In deze omgeving is er nog altijd veel belangstelling voor het zich daar afspelende oorlogsdagboek van de enkele jaren geleden overleden Rein Mulder.
Een andere uitschieter was in 2015 Alkmaar, de geboorteplaats van Joost Zwagerman, waar het bezoek nu na zijn necrologie met 87% steeg.
Daarentegen daalde het bezoek aan de site in de Betuwe. Na alle aandacht voor de schilders Jan van Anrooy, Johan Ponsioen en Piet Mulder is men daar nu kennelijk weer met andere zaken bezig.
BYTE STATISTICS
De statistiek van de eigen provider Byte geeft altijd hogere bezoekcijfers dan Google Analytics en ook iets afwijkende patronen. Bij Byte staan slechts 4 nieuwe stukken bij de eerste twintig. Omdat Google Analytics bezoek dat geen cookies accepteert over het hoofd ziet, geven we voor de volledigheid ook deze rangorde. Volgens Byte zijn, na correcties voor searchers en spam, de twintig meest gelezen stukken in 2015:
1. (2) Het NRC-interview uit 1995 met Connie Palmen over De vriendschap en Ischa Meijer
2. (10) ‘Ik schrijf geen thrillers’ – interview met Tim Krabbé bij de Gouden Strop voor zijn roman Vertraging
3. (9) Nazikunst in Geldermalsens Gemeentehuis? De zaak Jan van Anrooy
Sally Man, Candy cigarette
4. (-) Hoe Arnon Grunberg opnieuw begon
5. (18) Candy cigarette – Bij een foto van Sally Mann
6. Das Zahngold feliciteert Das Mag – Brief aan mijn oude – en nieuwe – compagnons (2015)
7. (re) Marli Hijer en Reinjan Mulder over hun boek Opnieuw Beginnen
8. (re) De ondergang van het Stedelijk Gymnasium in Tiel
9. (re) Hoe zou het toch met Martin Ros gaan?
10. (11) Sandra van Beek over Piet Mulder, schilder van het Betuwse landschap
11. Joost Zwagerman’s Gimmick! revisited (2015)
12. (-) De ondergang van J.M. Meulenhoff (2) – Het verlies van het Hollands Maandblad van Mr. K.L. Poll
13. (re) De man van Sissi – Bij de dood van André Spoor
14. (14) Terug naar Tiel – De ondergang van het Stedelijk Gymnasium (2)
15. (6) Een rauwe stem uit het diepe noorden – Bij de dood van Nanne Tepper
16. (-) Hoe de man zijn wereld ziet – De NRC-recensie uit 1991 van Connie Palmen’s debuut De wetten
17. Het meisje dat er niet had mogen zijn – Bij de dood van Hannelore Grunberg-Klein (2015)
18. (-) Vallen op iemand die klopt – Cees Nooteboom’s Rituelen revisited
19. (-) De NRC-recensie van Jona Oberski’s debuut Kinderjaren
20. Het geruisloos verdwijnen van de LiteRom – Hoe de Oba in Amsterdam Oba Light werd (2015)
Dank zij het boek van dochter Hendrickje Spoor was er veel interesse in André Spoor
Via de zoekmachines kwamen in 2015 vooral veel nieuwe bezoekers naar de site die informatie zochten over de familie Spoor (André, Hendrickje en in iets mindere mate Hendrickje’s ex-man Herman Philipse) en de nieuwe Denker des Vaderlands Marli Huijer.
Verder was er net als vorig jaar veel interesse in schrijfster Connie Palmen, in Arnon Grunberg en zijn moeder Hannelore Klein, in AP-hoofdredacteur Martin Ros, schilder Piet Mulder en in de vroegere NSB-‘schildersgilde’leider Jan van Anrooy.
Het zelfstandig naamwoord dat het meest in zoekopdrachten voorkwam, was ‘recensie’.
De zoekmachine-toptien van 2015 ziet er als volgt uit (met tussen haakjes de scores van 2014):
1. (3/4) Reinjan Mulder (77 zoekopdrachten)
2. (2) Connie Palmen, Conny Palmen (72)
3. (-) Hendrickje (en Hendrikje) Spoor (64)
4. (3/4) Jan van Anrooy, Jan van Anrooij (48)
5. (-) André Spoor (36)
6. (1) Piet Mulder (32)
7. (5) Martin Ros (31)
8. (-) Marli Huijer (27)
9/10. (-) Arnon Grunberg (20)
9/10 (-) Doeschka Meijsing (20)
FACEBOOK LIKES
De nooit gebruikte extra-pagina van NRC Handelsblad voor het geval dat Hugo Claus de Nobelprijs zou winnen
Het aantal facebook-likes dat stukken in Das Zahngold kregen, steeg in 2015 aanzienlijk. Teken dat de social media ook voor de site een steeds belangrijker rol gaan spelen. Was er in 2013 en 2014 één stuk dat meer dan 30 likes kreeg (32, resp. 31), en kreeg slechts één ander stuk er meer dan 20, nu waren er 4 stukken die meer dan 40 likes kregen, en 6 andere die er meer dan 20 oogstten. Met als onverwachte topper (69 likes) het al enkele jaren oude stuk over de tevergeefs gemaakte Nobelprijspagina voor schrijver Hugo Claus:
1. Gloriejaar Compleet – Nobelprijs Literatuur voor Hugo Claus! (69 likes)
2. Das Zahngold feliciteert Das Mag – Brief aan mijn oude (en nieuwe) compagnons (67 likes)
3. Gimmick! revisited – Bij de dood van Joost Zwagerman (55)
4. Hoe de Oba Oba Light werd (45)
5. De geheime liefde van Mischa Hillesum (35)
6. Nazikunst in het Gemeentehuis? De zaak Jan van Anrooy (34 likes, was 3 in 2014)
7. Een bijzonder bezoek aan ’t Vogelwater (1977) – bij de 75ste verjaardag van Elly de Waard (27)
8. Voortdurend in verzet – 25 jaar na de dood van Frans Kellendonk (26)
9. The late Piet Mulder’s Marine paintings of Harwich and Dovercourt (25 likes)
10. Het cilinderbureau van Nobelprijswinnaar prof. J.H. van ’t Hoff (21)
11. Piet Mulder (1947!): Het ei dat kon staan (19)
12. Bij de dood van André Spoor – De man van Sissi (17)
13. Ik noem de wanhoop bij de naam – Anna Enquist 70 (16)
14. Op bezoek bij Wilma Schuhmacher (88): ‘Ja, ik ben er nog!’ (14)
15. Jiddisch lezen op twee grenzen – Bij de dood van de schrijver Eriek Verpale (13)
Bron: Google Analytics en Byte. N=97.202 (bezoekers Byte), 44.555 (unieke bezoekers Byte), 23.608 (sessies Google). Aantal pagina’s 455.944 (Byte), 37.785 (Google) en 31.671 (Google uniek).