Das Zahngold Reinjan Mulder’s Nieuws- en Advertentieblad

Door onze mediaredactie

1994 – Winterswijk viert 50 jaar Gerrit Komrij

UPDATE 1 jan. 2014 – Kijkt Das Zahngold na vijf jaar nog wel genoeg vooruit? Slechts 8 stukken uit 2013 bevinden zich onder de 25 best gelezen artikelen uit het afgelopen jaar, waaronder dan nog 3 necrologieën vol herinneringen aan ‘vroeguh’ en één in een nalatenschap gevonden kroniek over de oorlogsjaren van fotograaf Rein Mulder uit 1947 (!). Verder zijn er onder de 25 toppers 3 oude recensies uit NRC Handelsblad, van romans van Connie Palmen (nieuw), Lulu Wang (nieuw) en Leon de Winter (nieuw), en 5 (geactualiseerde) oude interviews, waarvan 3 met oudere dichters: Leonard Nolens, Theo Sontrop en Anna Enquist.
Toch waren het vooral deze populaire literaire bijdragen uit de jaren negentig die er voor zorgden dat het bezoek aan Das Zahngold in 2013 meer toenam dan ooit. Zo verdrievoudigde afgelopen jaar het aantal bezoekers, van 35.000 naar meer dan 98.000, verdubbelde het aantal nieuwe (unieke) bezoekers, van 16.000 naar ruim 37.000, en werden er 30% meer pagina’s bekeken (358.486). Daarbovenop nam de gemiddelde bezoektijd van al deze bezoekers nog eens met 7% toe.
Voor hoofdredacteur Reinjan Mulder is er voor het vijfde jaar op rij dan ook weinig reden tot klagen:  ‘Het is waar dat veel van onze bezoekers graag, net als wij, terugkijken, maar wat is daartegen? Geen heden zonder verleden. Terugkijken loont, in ieder geval bij ons!’

Maar gelukkig was er ook genoeg nieuws te lezen op Das Zahngold. Maar dat nieuwe trekt de eerste maanden nog niet zoveel lezers als de gouden reprises en de terugblikken. Zo waren de meest gelezen actuele stukken in 2013 – naast de necrologieën van Tjebbe Hettinga en Hanna Mulder-Hulscher – in volgorde van leesdichtheid:
1. Reinjan Mulder: Willem Elsschot’s Wereldtijdschrift is terug, het heet nu De Gids en de hoofdredacteur is Annet Mooij
2. De Duitse schrijver Nicol Ljubic over zijn nieuwe boek Als was het liefde
3. Gesprekken in de nacht – André Spoor en de P.C. Hooftprijs van Cornelis Verhoeven
4. De kids van de sixties in de film van Denise Janzee
5. Coffee Company nu ook te koop in Multatuli Museum
6. De ‘Zeeman-boeken van een betreurd Volkskrant-criticus

7. Op de slee, terug naar Jungbrunnen (III)
8. Reinjan Mulder: Waarom ik Coffee Company schreef, lezing voor de Nederlandse club in Wallis
9. De vermarkting van de literaire kritiek in NRC Handelsblad
10. Terug naar Jungbrunnen (I)
Maar van deze tien nieuwe stukken drongen er slechts 2 door in de uiteindelijke top-25. Soms kregen nieuwe stukken (bv. over Martin Ros of Michael Zeeman) niet de kans om in de jaar top-25 door te dringen omdat ze pas in het najaar verschenen waardoor ze niet de volle twaalf maanden opvraagbaar waren. Maar vaak ook werden ze in absolute zin voorbij gestreefd door een groeiend cohort steeds populairder wordende oude stukken. De top-25 bestaat dit jaar dan ook voor het eerst alleen maar uit stukken die gemiddeld minstens één keer per dag (> 365 keer) zijn opgevraagd. De eerste 6 van de lijst werden in 2013 zelfs vaker dan 1.000 keer geraadpleegd, gemiddeld 3 tot 5 keer per etmaal.
Het gevolg is dat de top-25 van de meest gelezen stukken uit 2013 er als volgt uit ziet (met tussen haakjes hun positie in 2012):

Directiezetel uit het oude Meulenhoff-gebouw

1. (-) Op bezoek bij de jonge (42) Leonard Nolens, 1992, update 2012
2. (13) De Duitse doorbraak van ‘De Tweeling’ van Tessa de Loo, 1993, update 2012
3. (-) Recensie Connie Palmen’s debuut De Wetten, 1991
4. (-) Bij de dood van Tsjebbe Hettinga, 2013
5. (2) Mijn maanden met Aqua Paradise, 2011, update 2013
6. (6) Bij de dood van Gerrit Komrij – een jongen van het dorp, 2012

7. (-) Recensie van De ruimte van Sokolov, 1992
8/9. (-) ‘Iedereen zat te suffen’ – gesprek met uitgever Theo Sontrop, 1996, update 2012
8/9. (5) Tien jaar uitgeverij Augustus en de ondergang van J.M. Meulenhoff, 2011
10. (-) Wat een tuttigheid – Lulu Wang’s Lelietheater, 1996, update 2012
11. (-) Sandra van Beek: Piet Mulder (1919-2001), schilder van het Betuws Landschap, 2012
12. (-) A.F.Th van der Heijden over zijn cyclus De tandeloze tijd, 1996, update 2013
13. (9) ‘Opnieuw beginnen’ genomineerd voor de Socrates Wisselbeker, 2010, update 2011
14. (23) Patricia de Martelaere over haar roman Het onverwachte antwoord, 2010, update 2013
15. (-) Chris van Esterik: in memoriam Gerrit van Kalkeren, 2013
16. (-) Reinjan Mulder in gesprek met Nicol Ljubic over Als was het liefde, 2012
17. (3) The making of ‘Connie Palmen’, 2010
18. (-) Willem Elsschots Wereldtijdschrift is terug en heet nu De Gids, 2013
19.(25) Hoe Arnon Grunberg opnieuw begon – De geboorte van Marek van der Jagt, 2008
20. (4) Het ‘geval’ Sander Knol – Uitgeverij Meulenhoff spuit weer modder, nieuwe knollen voor oude citroenen, 2011
21/22/23. (-) Zij leerde Geldermalsen dansen – bij de dood van Hanna Hulscher, 2013
21/22/23. (-) Interview met Anna Enquist, 1992, update 2013
21/22/23. (7) De teloorgang van het Stedelijk Gymnasium in Tiel, 2008
24. (1) Libris Diner (4) – Het cordon rond Robert Vuijsje, 2009
25. (-) De lichtfiets – Rein Mulder’s Kleine oorlog (III), 1947, update 2013

Opvallend is dat van de meest gelezen stukken uit 2012 vooral de subtop, de nummers 10 tot 25, minder duurzaam was. De top-tien van vorig jaar is in 2013 bijna geheel weer terug te zien, maar verdwenen zijn de nummers:

Advertentieproza in NRC Boeken

8.  De dodelijke ‘draad’ in Zeeuws Vlaanderen, 2009 (nu 28)
10. De extatische vrouwen van Sanne Sannes, 2009
11. De vermarkting van de literatuurkritiek in NRC Handelsblad, 2012
12. Een rauwe stem uit het diepe noorden – Bij de dood van Nanne Tepper, 2012
14. Overheid had Gerard Reve-biografie nooit moeten subsidiëren, 2012
15. The first cut – bij de dood van Doeschka Meijsing, 2012
16. Zie de dichters vallen – bij de dood van Rutger Kopland, 2012
17. Freddy de Vree – W.F. Hermans’ beste vriend, 2012
18. Uitgeven is het vak van de hoop, interview met Reinjan Mulder uit Trouw, 2011
19. In het voetspoor van Heine en Van Amerongen – Een nieuwe Harzreis, 2010
20. Gloriejaar compleet – Hugo Claus wint Nobelprijs, 2011
21. Mien Kuyper-Canté: de geheime liefde van Mischa Hillesum, 2012
22. Chronobioloog Till Roenneberg over zijn boek Het Innerlijk uurwerk, 2012
24. Libris diner (2) – Charlotte’s valse hoop, 2009

‘Ook met tanden”

Natuurlijk zijn er ook andere manieren om de waardering van lezers te meten. Zo werd begin 2013 op Das Zahngold de facebook-knop gelanceerd. Daaruit kan afgeleid kunnen worden welke artikelen sindsdien onder nieuwe-mediagebruikers gewaardeerd werden. Dat blijken vooral nieuwe of sterk geactualiseerde stukken. De artikelen met de meeste opgestoken duimen waren op 1 januari 2014 (met tussen haakjes het aantal duimen):
1. Hou zou het toch met Martin Ros gaan? (32)
2. De ‘Zeemanboeken‘ van een betreurde Volkskrant-criticus (23)
3/4. How boring the sea, the late Piet Mulder’s marine paintings (17)
3/4. Gesprekken in de nacht – André Spoor en de P.C. Hooftprijs (17)
5. De vrouw op het zand – bij de dood van Hermine de Graaf (16)
6/7. Was Prins Friso maar koning geworden! (12)
6/7. Gebraden kip uit Hembrug, Rein Mulder’s Kleine oorlog II (12)
8. De eerste Canadezen in Hengforden, Rein Mulder’s Kleine oorlog  V (11)
9/10. De lichtfiets, Rein Mulder’s Kleine oorlog III (10)
9/10. PS ook de blauwe sokken – Een teruggevonden brief van Annie Romein-Verschoor (10)

Connie Palmen. Achterop De Wetten

En dan is er nog de Google-indicator. Onder de meest gegooglede personen waren ook in 2013 weer veel usual suspects, maar nieuw zijn, in de staart, de voortijdig overleden politicoloog Gerrit van Kalkeren (9), de danspedagoge Hanna Mulder-Hulscher (8) en de omstreden W.F. Hermans-kenner Raymond Benders (10).
1. Connie Palmen
2. Reinjan Mulder
3. Patricia de Martelaere
4. Robert Vuijsje
5. Sander Knol
6. Mischa Hillesum
7. Marek van der Jagt
8. Hanna Mulder-Hulscher
9. Gerrit van Kalkeren
10. Raymond Benders

Voor de analyses in dit artikel is gebruik gemaakt van de statistische programma’s van provider Byte en Google Analytics. Beide programma’s hebben zowel sterke als zwakke kanten. Zo herkent Byte ondanks zijn anti-spam en anti-robot programma’s waarschijnlijk niet alle robots en krijgt Google Analytics geen gegevens van gebruikers die cookies e.d. niet accepteren. Google kan echter weer per artikel de bezoektijd van de bezoeker nagaan, wat Byte niet kan. Het gevolg is dat het totale aantal bezoekers volgens beide meetmethoden aanzienlijk verschilt. Beide laten een sterke stijging van het aantal nieuwe bezoekers in 2013 zien, maar terwijl Google een toename van 40% signaleert, meet Byte ruim een verdubbeling. Getracht is in het overzicht de effecten van robots e.d. zoveel mogelijk uit te schakelen door kennelijke vertekeningen te corrigeren. N=98.405/37.414 (uniek),