VN’s ‘zieligheidsgehalte’ – uren met Vrij Nederland
Door Reinjan Mulder
Lang leve de inhoud
Ik ben uitgever. Dat brengt met zich mee dat je soms voor je auteurs moet opkomen. Afgelopen week werd één van die auteurs door Vrij Nederland weggeplast op een manier waar ik me voor zou schamen als ik een abonnement had gehad.
Ik heb geen abonnement op Vrij Nederland, al lang niet meer, maar deze keer was het de advertentieafdeling van het blad die mij aan het voortbestaan van het blad herinnerde. Ze wilden, schreven ze me, graag een paginagrote advertentie overnemen die ik eerder die week in De Groene Amsterdammer had geplaatst.
Laat me dat eerst uitleggen. Op De Groene Amsterdammer heb ik wel een abonnement, en zelfs met veel genoegen, ik schrijf er ook wel eens in. Toen de directeur en de hoofdredacteur van dat blad mij rond Kerstmis dan ook in een aardige brief om een extra gift vroegen, besloot ik maar meteen een flinke advertentie in hun kolommen te zetten. Dat is ook een soort gift, want je verdient de kosten er nooit mee terug, maar het leuke is dat je er toch ook iets voor terug krijgt: goodwill voor je uitgeverij en je auteurs.
Maar nu Vrij Nederland. Toen de advertentieafdeling daar onze mooie advertentie in De Groene had gezien en mij gevraagd had of ik ook niet bij hen wilde adverteren, ging eerst nog maar eens een nummer van ze kopen. Stelde het blad nog wel wat voor?
Neen dus. Al na vijf minuten stuitte ik op een recensie van een van onze auteurs die er op neer kwam dat wij zijn boek alleen maar zouden hebben uitgegeven omdat het een hoog ‘zieligheidsgehalte’ zou hebben.
Een hoog zieligheidsgehalte. Zegt – uitgerekend – Vrij Nederland.
Het klinkt misschien flauw, maar ik geloof – na het doorbladeren van hele nummer – dat Vrij Nederland zelf een heel hoog zieligheidsgehalte begint te krijgen. In het hele blad, vroeger een centrum van de boekenwereld, trof ik nauwelijks één advertentie aan, behalve dat er op verschillende plekken heel groot reclame werd gemaakt voor ’tassen’ van stukken afgekeurde brandweerslang die de directie ergens op de kop had kunnen tikken. Deze kon je nu onder het motto ‘Lang leve de inhoud’ via Vrij Nederland als ‘aanbieding’ kopen, voor prijzen die opliepen tot 230 euro.
Dure slangen, daar krijg je in de natuur drie tassen voor.
Ik besloot de advertentieacquisitrice van Vrij Nederland maar eens een even zuinig antwoord op haar aardige aanbod terug te sturen:
‘Beste XXX,’ schreef ik. ‘Ik heb naar aanleiding van je aanbod om te adverteren net een Vrij Nederland gekocht, omdat ik eerst nog even wilde zien wat voor blad dat tegenwoordig is. Ik had het een tijdje niet meer onder ogen gehad.
Wat me in het Vrij Nederland van nu opvalt, zijn twee dingen:
1. Er staan helemaal geen boekenadvertenties meer in, en eigenlijk ook geen andere advertenties, afgezien van een ruiladvertentie met Het Parool en diverse ‘aanbiedingen’ voor dure rubberen (?) tassen uit eigen keuken.
2. Een boek van een van onze auteurs wordt even in een paar zinnen in de boekenrubriek totaal kapot gemaakt, met argumenten die sterk, mij een beetje te sterk, aan de PVV en WNL doen denken. Het zou een te hoog ‘zieligheidsgehalte’ hebben en daarom zouden wij het hebben uitgegeven.
Wat dat laatste betreft: ja, deze auteur over wie jullie schrijven en voor wie jullie nu zo graag een advertentie willen hebben, heeft veel meegemaakt. Hij maakte de Golfoorlog mee, vroeg asiel aan in Nederland, verbleef een tijd in een asielzoekerscentrum, waar hij heel behoorlijk Nederlands leerde, terwijl ondertussen in zijn eigen land tienduizenden mensen werden vermoord, gemutilleerd of verkracht. en hij is ook nog belijdend moslim in onze christelijke natie…
Maar om nu te stellen dat wij zijn boek, dat zonder deze achtergrond niet geschreven zou zijn, alleen maar uitgeven vanwege het hoge ‘zieligheidsgehalte’ is ronduit kwetsend en waarschijnlijk zelfs fascistoïde.
Ik gebruik die termen eigenlijk nooit, maar geloof nu toch dat hij op dit gedeelte van jullie weekblad van toepassing is.
Alsof er elke maand boeken uitkomen die, zoals dit boek, in asielzoekerscentra gesitueerd zijn en de positie van vluchtelingen en moslims in Nederland aan de orde stellen.
Dit is een boek zoals er nog nooit in ons land verschenen is, en dan geeft het geen pas om ons, als uitgevers die daarvoor grote risico’s nemen, zo verdacht te maken als Vrij Nederland doet.
Wij verkopen geen rubberen tassen voor 250 euro, wij doen in boeken!
Ik had graag ook weer eens in VN geadverteerd, maar zolang jullie geen openbare excuses aanbieden voor dit soort geschrijf, in de eerste plaats aan de auteur van dit boek, geloof ik niet dat ik op jullie aanbiedingen, hoe voordelig misschien ook, zal ingaan.
Met vriendelijke groet,
Reinjan Mulder
Babel & Voss Uitgevers’